EKONOMİ - 01 Kasım 2024 Cuma 09:40

TZOB Başkanı Bayraktar: “Markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 89,8 ile salatalık oldu”

A
A
A
TZOB Başkanı Bayraktar: “Markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 89,8 ile salatalık oldu”

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, “Markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 89,8 ile salatalık oldu. Salatalıktaki fiyat artışını yüzde 65 ile sivri biber, yüzde 60,4 ile yeşil soğan, yüzde 46 ile kabak, yüzde 34,1 ile domates takip etti” dedi.


TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ekim ayında üretici ile market arasındaki fiyat farklılıklarını, aynı bölgede farklı satış noktalarından alınan gübre fiyatlarındaki farklılıkları ve aylık-yıllık girdi fiyatlarındaki değişimlere ilişkin basın açıklaması yaptı. Ekim ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 368,5 ile karnabaharda görüldüğünü belirten Bayraktar, “Karnabahardaki fiyat farkını yüzde 281 ile patates, yüzde 259,4 ile beyaz lahana, yüzde 236,6 ile portakal ve yüzde 205,3 ile limon takip etti. Karnabahar 4,7 kat, patates 3,8 kat, beyaz lahana 3,6 kat, portakal 3,4 ve limon 3,1 kat fazlaya satıldı. Üreticide 12 lira 50 kuruş olan karnabahar 58 lira 56 kuruşa, 3 lira 60 kuruş olan patates 13 lira 72 kuruşa, 4 lira 81 kuruş olan beyaz lahana 17 lira 30 kuruşa, 13 lira 75 kuruş olan portakal 46 lira 28 kuruşa, 10 lira olan limon 30 lira 53 kuruşa markette satıldı” ifadelerini kullandı.



“Markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 89,8 ile salatalık oldu”


Bayraktar, ekim ayında marketteki 36 ürünün 21’inde fiyat artışı yaşandığını kaydederek, “Markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 89,8 ile salatalık oldu. Salatalıktaki fiyat artışını yüzde 65 ile sivri biber, yüzde 60,4 ile yeşil soğan, yüzde 46 ile kabak, yüzde 34,1 ile domates takip etti. Markette fiyatı en fazla azalan ürün ise yüzde 18,7 ile kuru soğan oldu. Kuru soğandaki fiyat düşüşünü yüzde 17 ile limon, yüzde 9,2 ile kuru incir, yüzde 7,9 ile Antep fıstığı, yüzde 7,5 ile kuru kayısı izledi” şeklinde konuştu.



“Üreticide en çok fiyat düşüşü yüzde 23,4 ile patateste görüldü”


Üreticideki fiyatlara da değinen Bayraktar, “Ekim ayında üreticide 28 ürünün 18’inde fiyat artışı olurken, 7’sinde fiyat düşüşü görüldü. 3 üründe ise fiyat değişimi olmadı. Üreticide en çok fiyat düşüşü yüzde 23,4 ile patateste görüldü. Patatesteki fiyat düşüşünü yüzde 13 ile limon, yüzde 10,1 ile yumurta, yüzde 8,8 ile pirinç ve yüzde 2,2 ile nohut izledi. Üreticide en çok fiyat artışı yüzde 105,9 ile salatalıkta görüldü. Salatalıktaki fiyat artışını yüzde 104,8 ile kabak, yüzde 102,2 ile sivri biber, yüzde 64,4 ile domates ve yüzde 60 ile havuç izledi” şeklinde konuştu.


Üreticideki fiyat değişimlerine de değinen Bayraktar, “Arz ve talepteki değişim yumurta fiyatlarını düşürdü. İklim değişikliği sebebiyle erken olgunlaşan erkenci ve orta erkenci limon çeşitlerinin aynı sezonlarda hasat ediliyor olması arzda artışa, talebin azalması fiyat düşüklüğüne neden oldu. Patateste rekoltenin yüksek olması sebebiyle şu an talep olmadığından dolayı fiyatlar düştü. Salatalık, kabak, sivri biber ve domateste tarladan seraya geçiş üretici fiyatlarını artırdı” ifadelerini kullandı.


Bayraktar, konuşmasını şöyle sürdürdü:


“Ziraat odalarımız aracılığıyla girdi piyasalarından aldığımız fiyat verilerine göre ekim ayında, eylül ayına göre ÜRE gübresi yüzde 6,4, DAP gübresi yüzde 2 oranında artarken, amonyum sülfat gübresi yüzde 1,7, 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 1,4 ve amonyum nitrat gübresi yüzde 0,6 oranında arttı. Geçen yılın ekim ayına göre son bir yılda amonyum sülfat gübresi yüzde 23,1, DAP gübresi yüzde 19,8, 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 12,1, ÜRE gübresi yüzde 7,2, amonyum nitrat gübresi yüzde 6,9 oranında arttı. Ekim ayında eylül ayına göre süt yemi yüzde 2,4, besi yemi yüzde 3,7, son bir yılda süt yemi yüzde 38,3, besi yemi ise yüzde 36,8 oranında arttı. Tarım ilacı fiyatları yüzde 82 oranında artarken, elektrik fiyatları yıllık olarak yüzde 30,4 oranında arttı. Mazot fiyatları aylık yüzde 2,6, yıllık bazda yüzde 7,8 oranında arttı.”


Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Muğla Arı kolonileri azalınca, bu yıl çam balı kovana taşınamadı Türkiye’nin en önemli çam balı üretim merkezi olan Muğla’da bu yıl arıcılar en verimli yıllardan birini yaşadı. Geçen yıllarda çam balında kıtlık yaşandığı için 10 kovan arı sezonda yaklaşık 1 teneke bal toplayabiliyorken, bu yıl 2 kovan arı bir teneke bal topladı. Verimin çok iyi olduğunu ancak arı kolonilerinin azalmasından dolayı bu sezon çam balının ağaçta kaldığını belirten arıcılar geçen yıllarda 6-7 bin ton olan çam balı rekoltesinin bu yıl 20 bin tona yaklaştığını açıkladılar. Arıcılık sektörünün en önemli merkezlerinin başında yer alan Muğla’da 2020 yılında pandeminin etkisi, ardından yaşanan büyük orman yangınları ve sonrasında etkili olan küresel iklim değişikliğinin etkisi ile çam balı rekoltesi yıllık 6-7 bin tonlara düşmüştü. Bu yıl iklim şartlarının uygun gitme4si ile rekoltenin yüzde 300 oranında arttığını belirten belirten arıcılar çam balında son hasadı yaparak bal sağımlarını tamamladı. Çam ağaçlarının bu yıl çok fazla balı olduğunu belirten arıcılar panedemi ve yangınlardan sonra azalan arı kolonileri ve bölgeye fazla arıcı gelmemesinden dolayı balların çam ağaçlarından kovana taşınamadığını belirttiler. "Muğla’ya gelen çam balı üreticileri bereketli bir sezon yaşadı" Verilere göre; Dünya çam balının yüzde 90’ını Türkiye karşılarken, Türkiye’de üretilen çam balının ise yüzde 83’ü Muğla’dan karşılanıyor. 2020, 2021, 2022 ve 2023 yıllarında Muğla’da çam balında yaşanan kıtlık 4 yıl aradan sonra normale döndü. Bu yıl iklim şartlarının çam balı için oldukça uygun gittiğini belirten arıcılar rekolteden oldukça memnun olduklarını açıkladılar. Verimli bir çam balı sezonu geçiren gezgin arıcılar, önümüzdeki yıllarda iklim şartlarının bu şekilde gitmesi durumunda çam balında rekor üretim gerçekleşebileceğini açıkladılar. "Muğla’ya gelen arı kolonisi 5 milyon kovandan 3 milyon kovana düştü" Türkiye genelindeki 8 milyon arı kovanından yaklaşık 5 milyon arı kovanı Ağustos-Kasım arasında çam balı üretimi için Muğla’da konaklıyordu. 2019 yılından sonra yaşanan pandemi, 2021 yılındaki Muğla’da yaşanan büyük orman yangınları ve küresel iklim değişikliği sonucu üretimdeki düşüş sonrası gezgin arıcılar çam balı ormanlarının azalmasını dikkate alarak Muğla’ya daha az gelmeye başladı. Son 4 yılda yıllık Muğla’ya gelen arı kovanı sayısı 5 milyon kovandan 3 milyon kovana kadar düştü. Muğla’ya gelen arı kovanı sayısı azalınca çam balları kovana taşınamadı. "Çam dalları, bal pasıraları ile beyaza büründü" Başta Ordu, Erzurum ve Adana olmak üzere ülkenin dört bir yanından Muğla’ya gelen çam balı üreticilerindeki düşüş sonrası bu yıl toplanamayan ballardan dolayı çam ağaçlarının dalları adeta beyaza büründü. Bu yıl çam balı için iklim koşullarının oldukça elverişli geçtiğini kaydeden gezgin arıcılar "Hava şartlarının çam balı üretimi için elverişli olması nedeniyle çamların dalları çam pamuklu böceği (basra böceği) beyaza büründü. Basralı çamların dallarından yere dökülen beyaz çam pamuklu böceği arı olmaması nedeniyle salgıladığı bal çiçeği çam ağaçlarında kaldı. Yeterli miktarda arı ve arıcı gelmemesinden dolayı bu yıl Muğla’daki çam balı ağaçta kaldı ve ekonomiye dönüştürülemedi" diye konuştular. “Arı olmadığı için bal çamda kaldı” Adana’dan çam balı üretimi için gelen Mehmet Tilki, son 4 yılda çam balı üretimi için iklim şartlarının oluşmaması nedeniyle bu yıl da çok sayıda gezgin arıcının Muğla’ya gelmediğini belirtti. Tilki, Muğla’da çam balı üretimi için son yılların en iyi sezonunun yaşandığını açıkladı. Tilki, “Arısı olan balı yaptırır. Mühim olan arının olması. Kolonilerde kuvvetli arı olacak arı bal toplar, çünkü verim çok fazla. Biraz soğuktan dolayı sıkıntı var. Bal ağaçta donuyor. Arı olmadığından bal hemen alınamıyor alınmayınca da bal ağaçta donuyor" dedi. “Rekolte çok güzel” Ağaçlarda basra böceğinin salgıladığı bal çiçeklerinin arı olmaması nedeniyle ağaç diplerine döküldüğünü belirten Tilki, “Bal çiçekleri yere damladı, çamda da kaldı. Rekolte çok güzel. Biz ikiye bir bal aldık. (iki kovanda bir teneke) Şükür bu sezon güzel geçti. Her zaman geldiğimiz bölgede 10’a bir alıyorduk. (On kovanda 1 tenek). Bu sene iki kovanda bir teneke aldık. Hava şartları çok önemli. Bu yıl bal havası da bal da çok iyi" ifadelerini kullandı. (BT-İK-