GÜNDEM - 26 Mart 2025 Çarşamba 14:01

Kütahyalı Evliya Çelebi’nin doğumunun 414. yılı anısına panel

A
A
A
Kütahyalı Evliya Çelebi’nin doğumunun 414. yılı anısına panel

Kütahya Dumlupınar Üniversitesi’nde (DPÜ), ünlü Osmanlı seyyahı Evliya Çelebi’nin doğumunun 414. yılı anısına bir panel gerçekleştirildi. "Seyyah-ı Âlem Evliya Çelebi’nin Doğumunun 414. Yıldönümü Anısına" konulu etkinlikte, Prof. Dr. Ayşenur Sır Dündar, Prof. Dr. Emine Dingeç ve Dr. Öğr. Üyesi Ozan Aytepe konuşmacı olarak yer aldı.


Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Binası Konferans Salonu’nda Uygulama ve Araştırma Merkezleri Koordinatörlüğü tarafından düzenlenen panele, DPÜ Rektörü Prof. Dr. Süleyman Kızıltoprak, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Eray Acar, akademik personel ve çok sayıda öğrenci katıldı.



"Evliya Çelebi, Türk milletinin en büyük münevverlerinden biridir"


Etkinliğin açılış konuşmasını yapan Rektör Prof. Dr. Süleyman Kızıltoprak, Evliya Çelebi’nin dünya tarihindeki önemine vurgu yaparak şunları söyledi: "Evliya Çelebi, Türk milletinin en büyük münevverlerinden biridir. Hiçbir seyyah, onunki kadar büyük bir külliyat meydana getirmemiştir. Sudan’dan Mısır’a, Erzurum’un soğuk havasından İstanbul ve Kahire’deki fırıncıların çalışma biçimlerine kadar birçok detayı 10 ciltlik eserinde aktarmıştır. Türk-İslam coğrafyası kadar Hristiyan dünyasını da gözlemlemiş, onları anlatmış ve çeşitli uyarılarda bulunmuştur."


Evliya Çelebi’nin dünya medeniyetindeki yerimizi göstermesi açısından büyük bir öneme sahip olduğunu belirten Kızıltoprak, üniversitenin onun adını taşımaktan gurur duyduğunu ifade ederek sözlerini "Ruhu şad olsun" diyerek tamamladı.



Evliya Çelebi’nin mirası panelde konuşuldu


Açılış konuşmalarının ardından Prof. Dr. Hüseyin Şeyhanlıoğlu’nun moderatörlüğünde düzenlenen panelde, konuşmacılar Prof. Dr. Ayşenur Sır Dündar, Prof. Dr. Emine Dingeç ve Dr. Öğr. Üyesi Ozan Aytepe, Kütahyalı Evliya Çelebi’nin yaşamı, eserleri ve seyahat notları üzerine sunumlar yaptı.


Ayşe Nur Sır Dündar "1611 yılında Kütahya’da doğan, Dünyaca ünlü Seyyah Evliya Çelebi’nin doğduğu ev belediyenin kamulaştırması, Kütahya Evliya Çelebi Kültür, Hizmet ve Tarihi Eserleri Onarma Derneği destekleri ile yeniden yapılmıştır. Konağın yanında yer alan eski yapı da, belediye tarafından satın alınarak geleneksel el sanatlarımızın yaşatılacağı bir merkez haline getirilmiştir. Evliye Çelebinin babası Devriş Mehmet Zılli’nin kabri de bu yapının hemen yanındadır" dedi.


Panelde, ünlü seyyahın yazılarının edebiyat, bilim, eğitim ve sanat üzerindeki etkileri ele alınırken, günümüz dünyasında Evliya Çelebi’nin nasıl değerlendirildiği ve onun bakış açısının modern dünyaya nasıl yansıdığı da münazara edildi.



Kütahyalı Evliya Çelebi’nin doğumunun 414. yılı anısına panel

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Adana Merkez Cami, ihtişamı ve şifreleriyle dikkat çekiyor Adana’da bulunan Türkiye’nin ve Orta Doğu’nun en büyük camilerinden Merkez Camii, yapısındaki şifre, sır ve ihtişamıyla dikkat çekiyor. Seyhan Nehri’nin kıyısında yer alan 28 bin 500 kişilik Sabancı Merkez Cami, Türkiye ve Orta Doğu’nun en büyük camilerinden birisi olarak hizmet veriyor. Heybetli duruşu ve görkemli yapısıyla adından söz ettiren caminin her bir köşesi farklı şifrelerle dolu. Bu şifrelerden biri de minareleri. 99 metrelik 6 minare Allah’ın 99 ismine karşılık geliyor. 16 şerefe ise Türk tarihindeki 16 Türk devletini temsil ediyor. 8 kapı cennetin 8 kapısını temsil ediyor Caminin mimarisinde birbirinden ilgi çekici sır ve şifreler bulunuyor. 6 kubbe imanın 6 şartını, 40 pencere bir günde kılınan 40 rekat namazı ve 40 hadise işaret ediyor. Ana kubbe etrafında bulunan 4 yarım kubbe ise 4 büyük kitabı simgeliyor. Caminin girişindeki 8 kapı da cennetin 8 kapısını ifade ediyor.Osmanlı Türk medeniyet mimarisinin zirvelerinden biri olan İznik çinisi de bu camide bulunuyor. Bunun yanı sıra kıble tarafında bulunan ve üzerinde ayetler olan dört pano ise dünyanın en büyük cami panoları olma niteliğini taşıyor. Ayrıca minbere 23 basamakla çıkılıyor. Bununda da Peygamberimiz Hz. Muhammed’e (S.A.V.) Kur’an-ı Kerim’in 23 yılda indirilip kendisinin de 23 yıl peygamberlik yapmasına atıf yapılıyor. "Camimizde birçok tevafuk var" İhlas Haber Ajansı muhabirine bilgi veren Merkez Camii Müezzin Kayyımı Alican Çelikel, "Camimizin mimarisi Osmanlı ve Selçuklu yerleşkesi olarak Mimar Necip Dinç tarafından burası tasarlanıp hayata geçiriliyor. Camimizde İslami tevafuk ve eserler var. Camimizin ana kubbesinin yere olan yüksekliği 54 metre, bu 54 farza tekabül ediyor. Ana kubbemizde 40 penceremiz var bu 40 hadise tekabül ediyor. Minberimizin 23 basamağı var bu 23 basamakta Peygamberimiz Hz. Muhammed’in (S.A.V.) peygamberlik süresine tekabül ediyor" dedi. "Camimizin atmosferi çok güzel" Caminin atmosferinin çok farklı ve güzel olduğuna dikkat çeken Çelikel, "Ana kubbemizde 4 yarım ay şeklinde kubbemiz var. Bunlar kitap, Kur’an, kıyas ve icmaya, 4 büyük meleğe tekabül ediyor. Camimizde toplamda 8 kapımız var. Bu da 8 cennet kapısına tekabül ediyor. 28 mini kubbemiz var, bu 28 mini kubbemiz Kur’an-ı Kerim’de geçen 28 peygambere tekabül ettiği söyleniyor. Bu camimiz çok önemli bir yer tutuyor. O nedenle tevafuklar biraz daha fazla. Camimiz Ramazan ayında da doluyor. Çok güzel manevi bir atmosferi var. Herkesi bekliyoruz."
Trabzon Fındığın kanseri ’Drakula’ son evrelerini yaşıyor Türkiye’nin değişik illerinde yaklaşık 10 yıldır zarara yol açan ’Drakula’ lakaplı turunçgil uzun antenli böceği ile mücadele çalışmaları kapsamında Trabzon’da yaklaşık 7 bin dekarlık alanda ilaçlama yapıldı. Trabzon İl Tarım ve Orman Müdürü İsa Kaplan, mücadelenin son dönemlerine geldiklerini belirterek, "Bölgemize ilk kez İstanbul’dan geldiği düşünülüyor. 8-10 yıllık bir hikayesi var ama mücadelenin son dönemlerine son evrelerine geldik" dedi. Anavatanı Uzak Doğu olan ve fındık dallarını kurutan ’Drakula’ lakaplı turunçgil uzun antenli böceği (Anoplophora chinensis) yüzlerce üreticiyi zarara uğrattı. Trabzon’da yetkililer tarafından yapılan çalışmalar sonucu bu zararlının sayısının her yıl azaldığı tespit edildi. Trabzon’da ilk olarak Esiroğlu Mahallesi’ndeki Büyükşehir Belediye Fidanlığı ve çevresindeki 2 kilometre alandaki bahçelerde görülen bitki dünyasının kanseri olarak bilinen ’Drakula’ lakaplı turunçgil uzun antenli teke böceğinin bölgedeki yayılışı azaldı. Etkisini fındık dallarında gösteren böcek için survey çalışması yapılmış, söz konusu böceğin sesten etkilenerek fındık bahçelerindeki otların arasına gizlendiği belirlendi. Fındık dışındaki orman ağaçlarında görülmeyen bu böceğin biyolojileri gereği birkaç gün içerisinde çiftleşip fındık ağaçlarının kök kısımlarına yumurtalarını bırakıp ömürlerini tamamladığı tespit edildi. Yaklaşık 10 yıldır Türkiye’nin değişik illerinde zarara yol açan zararlı ile mücadele çalışmaları kapsamında Trabzon’da yaklaşık 7 bin dekarlık alanda ilaçlama yapıldı. "Mücadelenin son evrelerine geldik" Trabzon İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ekiplerince yapılan çalışmalar olumlu yanıt verdi. Turunçgil uzun antenli böceğinin etkili olduğu bölgelerdeki sayısının azaldığı belirlenirken, Trabzon İl Tarım ve Orman Müdürü İsa Kaplan, mücadelenin son dönemlerine geldiklerini söyledi. Kaplan, "Turunçgil uzun antenli böceği ile ilgili bir mücadelemiz var. Maçka Esiroğlu tarafından bizim Bakanlık olarak ilaçladığımız yine bütçesini Bakanlığımızın verdiği bir ilaçlama sistemimiz var. Turunçgil uzun antenli böceği ile ilgili yaklaşık 6-7 bin dekar alanda ilaçlama yapıp ki o da çok dirençli bir zararlıdır. Ama mücadelemizde geçtiğimiz yıl oldukça iyiydi. Önceki yıllarda iyiydi ve sayının gittikçe azaldığını gördük. İnşallah bu sene bitireceğimizi düşünüyorum. Fındık ağacını içinden kemirerek fındık ağacını yok ediyordu. Kokarca direkt fındığı etkilerken turunçgil uzun antenli böceği fındık ağacının özünü yiyerek fındığı kurutuyor. Bu zararlı dışarıdan süs bitkileriyle geldi. Bölgemize ilk kez İstanbul’dan geldiği düşünülüyor. 8-10 yıllık bir hikayesi var ama mücadelenin son dönemlerine son evrelerine geldik" ifadelerini kullandı. Fındık üreticileri Drakula’ya yenilmişti 24 Ekim 2019 tarihli ve 30928 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 1961 karar nolu Cumhurbaşkanı kararı ile ’turunçgil uzun antenli böceği’ ile mücadele çalışması başlatılmış ve Cumhurbaşkanlığı yayınladığı kararname ile fındık üreticilerine tazminat verme kararı almıştı. Esiroğlu Mahallesi’nde 2016 yılından itibaren görülmeye başlayan ve fındık dallarını kuruttuğu için ’Drakula’ olarak isimlendirilen böcekle mücadeleyi bazı fındık üreticileri kaybetmişti. Yöredeki yaklaşık 15 fındık üreticisi yüzlerce dönüm arazide özellikle fındık mevsiminde ortaya çıkan ’Drakula’dan kurtulamayınca önce fındık ağaçlarını iş makineleriyle söktürmüş, ardından da sökülen fındık ocaklarını ateşe vermişti.