GÜNDEM - 25 Ekim 2024 Cuma 10:25

KBÜ’den süper alaşım araştırmalarına bilimsel katkı

A
A
A
KBÜ’den süper alaşım araştırmalarına bilimsel katkı

Karabük Üniversitesi’nin “Yaşlandırılan Nikel Esaslı Süper Alaşımın Deformasyon Kabiliyetinin Araştırılması” başlıklı projesi, TÜBİTAK 1002 Hızlı Destek Modülü Programı çerçevesinde destek almaya hak kazandı.


Yüksek performanslı nikel esaslı süper alaşımların deformasyon özelliklerini incelemeyi amaçlayanproje, endüstriyel uygulamalarda sıkça kullanılan ve özellikle havacılık, uçak, uzay, enerji ve savunma sektörlerinde büyük öneme sahip nikel esaslı süper alaşımların dayanıklılık ve performansını geliştirmeye yönelik bilimsel çalışmaları destekliyor. Yaşlandırma ve termomekanik işlemleri işlemi sonrası alaşımların mekanik özelliklerinin detaylı bir şekilde araştırılacağı projede, elde edilecek sonuçların, bu malzemelerin kullanım ömrünü artırma ve deformasyon kapasitelerini iyileştirme potansiyeli bulunuyor


TÜBİTAK 1002 Hızlı Destek Programı, kısa süreli ve çözüm odaklı projelerin desteklenmesini amaçlayan bir program olup projeninbu destekle, bilim dünyasına ve endüstriye önemli katkılar sunması bekleniyor.


Karabük Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Gündüz, projenin temel amacının yaşlandırılan nikel esaslı süper alaşımlardan olan İnconel 718’in deformasyon kabiliyetini incelemek olduğunu belirtti.


Prof. Dr. Süleyman Gündüz, “İnconel 718 alaşımı içerisinde nikel, krom, titanyum, alüminyum, niyobyum ve molibden gibi alaşım elementleri içeren ve bu alaşım elementlerinin oluşturmuş olduğu çökeltilerle mukavemetlendirilen ve bu mukavemetini yüksek sıcaklıklarda koruyabilen, özellikle 700 santigrat derecesine kadar koruyabilen özellikli bir malzeme. Bu özelliklerinden dolayı da havacılık, uçak ve uzay endüstrisinde örneğin uçak motorlarında, roket motorlarında çok geniş bir kullanım alanı bulan özellikli bir malzeme. Biz de bu proje kapsamında bu malzemeyi yaşlandırma ısıl işlemleri uygulayarak içerisindeki metalürjik yapıyı değiştirmeye ve bu metalürjik yapıya bağlı olarak da mekanik özellikleinnasıl etkilendiğini, özellikle yüksek sıcaklık dayanımının nasıl etkilendiğini araştırmaya çalışacağız” dedi.


Projede uygulanacak yöntemlerden de bahseden Gündüz, “Bu amaçla elde ettiğimiz İnconel 718 alaşımını önce solüsyonu alma ısıl işlemi uyguladıktan sonra suda soğutacağız. Ardından sabit sıcaklıkta fakat farklı zaman aralıklarında yaşlandırma işlemi uygulayacağız. Bu işlemler neticesinde ana malzeme, solüsyona alınan, yaşlanan ve aşırı yaşlanan numuneler elde edip bu numunelere soğuk, ılık ve sıcak deformasyon uygulayıp içerisindeki çökeltilerin boyut ve dağılımlarını değiştirerek mekanik özelliklerin özellikle yüksek sıcaklık dayanımının ne derece etkilendiğini, değiştiğini araştırma fırsatımız olacak. Aynı bu yaşlandırma işlemini 1100 santigrat derecede sıcak deforme edilen ve ardından soğutulan numunelere de uygulamayı planlıyoruz” diye konuştu.


Ayrıca termomekanik işlem uygulanmış ve uygulanmamış numuneleri karşılaştıracaklarını belirten Gündüz, “Proje sonunda hem termomekanik işlem uygulanmış, uygulanmamış, yaşlandırılmış ve yaşlandırılmamış numunelerin sonuçlarını alıp bunları birbiriyle kıyaslayarak optimum sıcak dayanımı yükseltme adına optimum parametrelerin ne olduğunu tespit etmeye çalışacağız. Bu proje bir doktora çalışması kapsamında gerçekleştirilecek olan bir proje. Proje sonunda elde ettiğimiz verilerle ulusal ve uluslararası alanlarda yayınlar yaparak hem üniversitemizi hem fakültemizi iyi bir şekilde temsil etmeyi planlıyoruz. Bu proje sonunda alana uzman, doktora yeterliliğine sahip bir elemanda kazandırmış olacağız. Onun için projenin iyi olacağını biliyorum ve hepimize, üniversitemize bizlere hayırlı uğurlu olmasını temenni ediyorum” ifadelerini kullandı.



KBÜ’den süper alaşım araştırmalarına bilimsel katkı

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Bilecik Hasar görmüş araç lastiklerine dikkat Bilecik’te lastik tamirciliği yapan Rıdvan Koca, kauçuk maddesinden üretilen araç lastiklerinin ideal bir şekilde kullanılabilmesi, kullanım ömürlerine bağlı olduğunu söyleyerek, "Araç lastiği üreticisi markaların büyük bir bölümü, araç lastiği ömrünün 100 bin kilometre ya da 5 yıl olduğunu ifade eder" dedi. Rıdvan Koca, araç lastikleri farklı malzemelerden üretilen, araçların yol tutuşunu arttırmaya yardımcı olan önemli ekipmanlar olarak tanımlandığını söyledi. Araç lastiklerinin üretiminde genellikle ana madde kauçuk olduğunu anlatan Koca, sözlerine şöyle devam etti: "Üretim öncesinde farklı malzemelerin detaylı mühendislik çalışmaları ile hesaplanan etkileri göz önüne alınır. Kauçuk araç lastiğinin güvenli ve verimli bir sürüş deneyimi sunması için en ideal malzemedir. Aşınan, gereğinden fazla kullanılan ya da bakımı yapılmayan araba lastiği kişilerin can ve mal güvenliğini tehlikeye atabilir. Bu gibi bir durumda en kısa süre içerisinde araç lastiği değişimi yapmak gerekir. Güvenli ve risksiz bir sürüş yapabilmek için belirli aralıklarla araç lastiklerinin bakımı yaptırılmalı ve gerekli görülürse değiştirilmelidir. Yeni bir araç lastiği alırken ya da mevcut olanı kullanırken lastik ömrü konusu önem kazanır." "En çok soru ’Araç lastiğinin son kullanma tarihi var mı’ şeklinde oluyor" Koca, müşterilerin en çok, "Araç lastiğinin son kullanma tarihi var mı" diye sorduklarını anlatarak, "Kauçuk maddesinden üretilen araç lastiklerinin ideal bir şekilde kullanılabilmesi, kullanım ömürlerine bağlıdır. Araç lastikleri, arabaların tekerleklerine takılır, bu nedenle de bütün aracın ve araç içerisine yerleştirilen tüm materyallerin ağırlığını taşır. Araç kullanıldıkça, zamanla araç lastiği üzerindeki dişli çıkıntıları ve dokusu etkisini kaybetmeye başlar. Kauçuktan oluşan bu yapılar, girintiler ve çıkıntılar sürüş sırasında yol ile sürekli temas halindedir. Bu nedenle fren sırasında gittikçe aşınır ve özelliğini kaybetmeye başlar. Bu durumdaki bir araç lastiği zamanla çıkıntısız, düz ve özelliğini kaybetmiş bir hal alır. Bu çıkıntılar aracın yol tutuşu için oldukça önemlidir. Araç lastiği üreticisi markaların büyük bir bölümü, araç lastiği ömrünün 100 bin kilometre ya da 5 yıl olduğunu ifade eder. Bunun yanı sıra araç lastiğinin üretimi sırasında fabrika tarafından belirlenen araba lastik ömrü yani son kullanma tarihi de lastiğin üzerine yerleştirilir" dedi. Lastik değişimi ne zaman yapılmalı? Rıdvan Koca, araç lastiği değişimi için belirtileri gözlemlemenin önemli olduğunun altını çizerek, "Çünkü araç lastikleri zaman içerisinde bakım veya değişim için belirtiler göstermeye başlar. Araç lastiği değişimini gerektiren belirtiler; lastik sırtı, önerilen diş derinliği seviyesinin ötesinde bir aşınmaya maruz kalmışsa, lastik yanağı hasar görmüş veya aşınmışsa, lastik sırtında çapı 6 milimetreyi aşan ve lastik kullanımını olumsuz yönde etkileyen bir delik bulunuyorsa, lastik topuğu hasar görmüş veya deforme olmuşsa. Araç lastiği değişimi için uzmanlardan yardım almak önemlidir. Bu sayede aracınıza tam uyum sağlayacak ve yol tutuşunuzu arttıracak lastik seçilebilir. Lastik satışı yapan noktasına giderek, araç lastiğinizi değiştirebilir veya lastik ömrünüzü kolaylıkla öğrenebilirsiniz" diye konuştu.
Malatya MTSO Başkanı Sadıkoğlu: “Yasalar iş dünyasının önünü açmalı” Malatya Ticaret ve Sanayi Odası, Ekonomi Gazetesi ve Daha İyi Yargı Derneği iş birliğiyle Ekonomi ve Hukuk Buluşması düzenlendi. Malatya TSO Konferans Salonunda düzenlenen buluşmaya Malatya TSO Yönetim Kurulu Başkanı Oğuzhan Ata Sadıkoğlu, Malatya Barosu Başkanı Onur Demez, Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan, Daha İyi Yargı Derneği Başkanı Mehmet Gün, TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Özatay, Ekonomi Gazetesi Genel Koordinatörü Vahap Munyar, STK Başkanları ve Malatya TSO üyeleri katıldı. “Uzun süren iş mahkemelerinde her iki taraf zarar görüyor" Buluşmanın açılış konuşmasını yapan Malatya TSO Yönetim Kurulu Başkanı Oğuzhan Ata Sadıkoğlu, ulusal ve yerel ekonominin bugünü ve geleceği ile hukuk ve yargı sisteminin bu alandaki gelişmelere etkilerini değerlendirdi. Yasaların iş dünyasının önünü açması gerektiğine vurgu yapan Başkan Sadıkoğlu, “Ekonomideki gelişme, etkin girişimcilik, kaynakların doğru kullanımı, fiyatlardaki istikrar, millî gelirimizdeki büyüme gibi konular hukuksal düzenlemelerle sağlanır. Hukuk kurallarına uyulmaması, ekonomik ilişkileri bozan en önemli etkenlerden biridir. İyi bir ekonomi için hukuka güven ön şarttır. Hukuk ve güven zayıfladıkça ithalat yapan ülkelerin Türkiye’ye bakış açıları değişiyor, bu da doğrudan ihracatımızı etkiliyor. Şu meselenin de altını çizmek istiyorum. Yasalar iş dünyasının önünü açmalı. Ticaret Mahkemelerinde bir dava ortalama 411 gün, İş Mahkemelerinde 581 gün, Fikri ve Sinai Haklarda ise 625 gün sürüyor, bu süreçte herkes zarar görüyor. İşçi-İşveren mahkemelerinde işverenler hem madden hem de psikolojik olarak yoruluyor. İş Mahkemelerinde geriye dönük dava açma süreleri birçok Avrupa ülkesinde 5 yılın altında. Ülkemizde 2017’de 10 yıldan 5 yıla indi. Hatta Almanya, Avusturya ve Rusya gibi ülkelerde 3 yıl olarak uygulanıyor. Adliye koridorlarını en çok meşgul eden konuların başında işçi-işveren davalarının olduğunu biliyoruz. Hem hukuk sisteminin daha hızlı çalışması hem de işverenlerin hukuksal meselelerinin azalması için ülkemizde de Geriye Dönük Dava Açma Süresinin daha da düşürülmesi gerekiyor. Bu konuda daha adaletli bir düzenleme yapılmasını bekliyoruz” dedi. Malatya Barosu Başkanı Onur Demez, Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan ve TÜR-KON-FED Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Yasemin Açık’ta birer selamlama konuşması yaptı. Buluşma Ekonomi Gazetesi Genel Koordinatörü Vahap Munyar’ın moderatörlüğünde Daha İyi Yargı Derneği Başkanı Mehmet Gün ile TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Özatay’ın sunumlarıyla devam etti.