TEKNOLOJİ - 27 Mart 2025 Perşembe 10:03

Türk girişimcilerden Sahra Çölü’nde tarım projesi

A
A
A
Türk girişimcilerden Sahra Çölü’nde tarım projesi

Selçuk Yaşar Ödülü Sahibi, Tabit Akıllı Tarım Teknolojileri Kurucu Ortağı, dünyanın ilk akıllı köyünü kuran sosyal girişimci Tülin Akın, Yaşar Üniversitesi’nde düzenlenen "Tarımın Geleceğini Dönüştürmek: Teknoloji, İnovasyon ve Sosyal Girişimcilik" adlı seminere katıldı. Yeni projelerinden bahseden Tülin Akın, Cezayir’de Sahra Çölü’nde 20 bin hektarlık alanda hiç organik maddesi olmayan toprağın üstünde tarım çalışmalarına başladıklarını anlattı. İş ortağı eşi Coşkun Yıldırım ise "Çölün altında bir tatlı su okyanusu var ancak suyu toprakta tutabilmek için organik madde gerekiyor. Biz Cezayir’in evsel atıklarını aldık. Gelir düzeyi düşük olduğu için deterjan kullanılmıyor. Mikro alglerle bu atıkları organik maddeye dönüştürüyoruz. Aynı zamanda başka bir tesiste Pirina adlı organik maddeyi topluyoruz. Ekim ve dikimlerle deniz yosunuyla, devamlı suyla beraber bitkiyi rahatlatan ürünler veriyoruz" dedi.


Türkiye’nin ilk tarımsal e-ticaret sistemini hayata geçiren, 5. Selçuk Yaşar Ödülü Sahibi, Tabit Akıllı Tarım Teknolojileri Kurucu Ortağı Tülin Akın, Yaşar Üniversitesi’nde Güncel Bilim ve Sanat Söyleşileri kapsamında gerçekleşen seminere katıldı. Yaşar Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Ahmet Yiğitbaşı ile Rektör Prof.Dr.Levent Kandiller’in de katıldığı "Tarımın Geleceğini Dönüştürmek: Teknoloji, İnovasyon ve Sosyal Girişimcilik" başlıklı seminerde konuşan Akın, sosyal girişimciliğe adım atma hikayesini anlatarak öğrencilere ilham verdi.



Harvard’da eğitim aldı


2007 yılından bu yana, Selçuk Yaşar Ödülü de dahil 23 ödülün sahibi olan Akın, "Yaptığım çalışmaların ödüllendirilmesi çok güzel. Birçok ödül aldım ama tarıma yatırım yapmış ve dönüşüm sağlamış olan Selçuk Yaşar’ın anısına bir ödül almak beni çok duygulandırdı. 2018’de Dünya Ekonomik Forumu’ndan Dünyanın En iyi Sosyal Girişimcisi Ödülü’nü aldım. Bu ödülün bursuyla da Harvard Üniversitesi’nde ‘Sosyal Değişim için Liderlik’ eğitimi aldım. Sosyal girişimci olmak demek, bir sisteme dönüştürücü yenilik sağlamak, o yeniliğin de örnek alınması ve en üst seviyede de politika değişikliği sağlamak demektir." şeklinde konuştu.



Sahra Çölü’nde tarım yapılabilir mi?


Yeni çölde tarım projesinden bahseden Akın, "Cezayir’de çölde tarım üzerine çalışıyoruz. Sahra Çölü’nde, hiçbir organik maddesi olmayan bir toprakta ürün üretebilmek üzerine çalışmalara başladık. Ekip arkadaşlarıma dünya haritasında çölü göstererek ‘Şuradaki sarı bölgeye ölmeden önce oraya bir yeşil nokta koymak istemez misiniz?’ dedim. Bu projeyi büyük bir heyecanla yürütüyoruz. Kuzey Afrika, Fas, Tunus ve Etiyopya’da da çalışmalarımız var" dedi.



Projenin detaylarını anlatan Tabit Akıllı Tarım Teknolojileri Kurucu Ortağı Coşkun Yıldırım ise şunları söyledi:


"Sahra Çölü’nde 30 km hızda 40 santigrat derecede sürekli esen bir rüzgar var, bu bizi etkiliyor. Çölün altında bir tatlı su okyanusu var ancak suyu toprakta tutabilmek için organik madde gerekiyor. Biz Cezayir’in evsel atıklarını aldık. Gelir düzeyi düşük olduğu için deterjan kullanılmıyor. Mikro alglerle bu atıkları organik maddeye dönüştürüyoruz. Aynı zamanda başka bir tesiste Pirina adlı organik maddeyi topluyoruz. Ekim ve dikimlerle deniz yosunuyla, devamlı suyla beraber bitkiyi rahatlatan ürünler veriyoruz. Şu an test aşamasında, toplamda 20 bin hektarlık alanda 4 bin hektardayız. Büyük bir alanda çalışmalar devam ediyor."



Çiftçiye yapay zeka danışman


Bir yapay zeka uygulaması geliştirdiklerinden bahseden Akın, "Yapay zekayla çiftçilere danışmanlık yapabilecek bir yazılım üzerinde çalışıyoruz. Çiftçi bitkinin fotoğrafını çekip gönderdiğinde, hangi hastalık olduğuna cevap verebilecek. Hava durumunu öğrenmek istediğinde, herhangi bir fiyat bilgisine yapay zekayla kolayca ulaşabileceği bir uygulama üzerinde çalışıyoruz. Bunu sadece Türkiye’de değil, adım attığımız her kırsal alanda çiftçisi olan ülkelerde yapmaya çalışıyoruz. Bir sonraki adımımız ise çiftçilik mesleğinde yaşı geri çekmek. Çiftçinin yaşını 50’den 35’e çekmek istiyoruz" diye konuştu.



Türk girişimcilerden Sahra Çölü’nde tarım projesi

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Çanakkale Çanakkale’de bayramın 2’nci günü feci kaza... İki otomobil kafa kafaya çarpıştı: 3 ölü, 1 yaralı Çanakkale’de iki otomobilin kafa kafaya çarpıştığı trafik kazasında 3 kişi hayatını kaybetti, 1 kişi ise yaralandı. Kaza, saat 01.00 sıralarında Ezine-Bayramiç Karayolu üzerinde meydana geldi. Orhan Arslan yönetimindeki 17 TG 215 plakalı otomobil ile Rıdvan Zeybekoğlu idaresindeki 17 FC 707 plakalı otomobil nedeni henüz belli olmayan bir şekilde kafa kafaya çarpıştı. Kaza sonrası ortalık savaş alanına döndü. Kazanın şiddetiyle her iki otomobilin ön tarafı tamamen parçalandı. Çarpışma sırasında otomobillerin parçaları yola savruldu. Kazayı gören sürücüler durumu polis ve sağlık ekiplerine bildirdi. İhbar üzerine olay yerine gelen sağlık ekipleri 17 TG 215 plakalı otomobilde bulunan sürücü Orhan Arslan, yolcu Yasemin Arslan ve henüz kimliği belirlenmeyen bir kişinin olay yerinde hayatını kaybettiğini belirledi. Kazaya karışan 17 FC 707 plakalı otomobilin sürücüsü Rıdvan Zeybekoğlu ise yaralandı. Zeybek, olay yerine gelen ambulansla ÇOMÜ Hastanesinde tedavi altına alındı. Savcılık ve Olay Yeri İnceleme ekiplerinin incelemesinin ardından cenazeler Ezine Devlet Hastanesi morguna kaldırıldı. Polis kazayla ilgili inceleme başlatılırken, araçlar çekici yardımıyla kaldırıldı. Tek taraflı ulaşım sağlanan Ezine-Bayramiç Karayolu çift yönlü tekrar ulaşıma açıldı.