EĞİTİM - 02 Nisan 2025 Çarşamba 17:54

Edebiyat Fakültesinde yapay zekâ, çeviri ve çevirmenlik konuşuldu

A
A
A
Edebiyat Fakültesinde yapay zekâ, çeviri ve çevirmenlik konuşuldu

Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Mütercim ve Tercümanlık Bölümü tarafından "Yapay Zekâ Çağında Çeviri, Çevirmenlik ve Çeviri Eğitimi" semineri düzenlendi.


Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Mütercim ve Tercümanlık Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Volga Yılmaz Gümüş’ün konuşmacı olduğu seminer, Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Taciser Tüfekçi Sivas Kongre Salonunda gerçekleştirildi. Seminere başta Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Mütercim ve Tercümanlık Bölümü Başkanı Prof. Dr. Zehra Gülmüş olmak üzere öğretim elemanları ve öğrenciler katılım gösterdi.


-


"Teknoloji ile çeviri daha karmaşık hale geldi"


Seminer konuşmasında yapay zekâ ile çevirmenlik mesleğinin değişimi, değişimin zorlukları ve fırsatları gibi farklı konulara değinen Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Mütercim ve Tercümanlık Bölümü öğretim üyesi Dr. Volga Yılmaz Gümüş konuşmasında şu sözlere yer verdi: "Yapay zekâ çağında hem çeviri hem çevirmenlik hem de çeviri eğitimi günlerce konuşulabilecek konular. Son iki yıldır yapay zekâ konusunun geçmediği seminer çok az. Ben yapay zekâ ve makine çevirisinin çeviri eğitimine yansımasıyla ilgileniyorum. Teknik kısmından ziyade bir çevirmen ve çevirmen eğitimcisi olarak bu teknolojiler bize nasıl yansıyor gibi konuları ele alıyorum. Teknolojiyle çeviri daha karmaşık hale geldi, bu bir gerçek."


-


"Çeviri karar verme sürecidir"


Çevirmenlerin farklı kültürlerden kültürlere bilgiler aktardığının altını çizen Doç. Dr. Gümüş, çevirmenlerin bilgi akışını sağlayan bireyler olduğuna dikkat çekti. Doç. Dr. Volga Yılmaz Gümüş sözlerine şöyle devam etti: "Çevirmenler kültürel mirasın korunması, çok kültürlü yaşamın devamı için önemli bir role sahiptir. Yapay zekâdaki gelişmelerden en fazla etkilenecek mesleklerden biriyiz. Bu konuda birçok araştırma ve rapor var. Piyasa bir dönüşümden geçiyor, hızlı bir dönüşüm var ve ihtiyaç biçim değiştiriyor. Yapay zekâ çeviriye ve çevirmenliğe fırsatlar sunarken zorluklar da oluşturuyor. Yapay zekâ gelişmeye, değişmeye ve etkilemeye devam ediyor ve edecek. Bu durum çevirmenlerin istihdamını önemli ölçüde etkileyecektir. Ortada bu anlamda çevirmenlik açısından bir tehdit mevcut. Bununla birlikte olumlu açıdan bakacak olursak, insanların tam olarak devreden çıktığı bir dil ve çeviri endüstrisi düşünmek pek mümkün değil. Hala insan çevirmene ihtiyaç var. Çünkü çeviri bir karar verme sürecidir. Dilsel aktarımı gerçek bir zihinsel mekanizmaya dönüştürmektir. Çeviri için ve makine çevirisini değerlendirmek için insan muhakemesi şarttır. Çeviri aynı zamanda bir risk yönetimidir. Yapay zekânın ve mesleğimiz üzerimizdeki etkilerini ilerleyen günlerde hep birlikte göreceğiz. Şu an bir ‘bekle ve gör’ sürecinde olduğumuzu düşünüyorum."


"Yapay Zekâ Çağında Çeviri, Çevirmenlik ve Çeviri Eğitimi" semineri Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Mütercim ve Tercümanlık Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Volga Yılmaz Gümüş’ün sunumunun ardından katılımcıların sorularını cevaplandırması ile son buldu.


Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Aksaray Aracıyla seyir halindeyken görüntülü sohbet eden sürücüye 5 bin 327 lira ceza kesildi Aksaray’da direksiyon başında telefonuyla görüntülü konuşarak trafikte seyreden ve görenleri hayrete düşüren sürücüye 5 bin 327 lira ceza kesilirken trafik güvenliğini tehlikeye sokmaktan adli işlem başlatıldı. Olay, 5 Nisan tarihinde Aksaray’ın en işlek caddesi olan Atatürk Bulvarı’nda yaşandı. Atatürk Bulvarı’ndan eski hastane istikametine seyreden 68 ADE 921 plakalı otomobilin sürücüsü, aracın göğüs kısmı ile camı arasına sıkıştırdığı telefonuyla arkadaşıyla görüntülü görüşmeye başladı. Dakikalarca arkadaşıyla konuşan sürücü trafikte kilometrelerce görüntülü konuşarak seyrederken, seyir halindeyken düşen telefonunu 2 eliyle de direksiyonu bırakarak kaldırdı. Trafikte her an kaza yapma riskiyle karşı karşıya olan sürücü zaman zaman da düşmek üzere olan telefonuna eliyle müdahale ederek düzeltip görüşmesine devam etti. Kırmızı ışıkta beklerken kendisini gören diğer araç sürücüleri ve yolcular hayretler içerisinde kalırken, sürücünün bu dikkat dağıtıcı tehlikeli sürüşü cep telefonu kamerasıyla görüntülendi. Atatürk Bulvarı’ndan Şeyhamit Mahallesi istikametine dönüş yapan sürücü görüşmesine devam ederken uzaklaşarak gözden kayboldu. Görüntülerin ardından harekete geçen Aksaray İl Emniyet Müdürlüğü Trafik Tescil ve Denetleme Şubesi ekipleri sürücünün kimliğine ulaşarak A.E. isimli sürücüye 3 ayrı trafik ihlali maddesinden toplam 5 bin 327 lira ceza kesilirken, aracın da muayenesiz olduğu belirlendi. Ceza işlemlerinin ardından sürücü hakkında "Trafik güvenliğini tehlikeye sokmak" suçundan adli işlem başlatıldı.
Kırıkkale Mahkemede yürek yakan soru: "Oğlunun ve torununun başındaki dedeyi neden vurdun?" Kırıkkale’de çıkan arazi kavgasında dede, oğul ve torunun silahla vurularak hayatını kaybettiği olayla ilgili yargılanan 2 sanık kardeş hakim karşısına çıktı. Müşteki avukatın sanığa yönelttiği, "Torununun ve oğlunun başındaki dedeyi neden vurdun? Öldürdüğün İbrahim’e neden tekrar ateş ettin" sorusu dikkat çekti. Olay, 6 Ağustos 2024 tarihinde Kırıkkale’nin Sulakyurt ilçesine bağlı Deredüzü köyünde meydana geldi. Araziye yapılacak çeşmenin su hattı kazısı sırasında başlayan tartışma, kısa sürede silahlı çatışmaya dönüştü. Erhan Çiftçi (46) ve kardeşi Kadir Çiftçi (40) ile karşı taraf arasında çıkan çatışmada, Satılmış (69), oğlu İbrahim (54) ve torunu Satılmış Cesur (17) hayatını kaybetti. Olayın ardından gözaltına alınan kardeşler tutuklanırken, enişteleri K.A. tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı. Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamede, tutuklu yargılanan sanıklar Erhan Çiftçi ve Kadir Çiftçi hakkında "fikir ve eylem birliği içerisinde kasten öldürme" ve "çocuğa karşı işlenmesi nedeniyle nitelikli adam öldürme" suçlarından 2 kez müebbet ve 1 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası, tutuksuz yargılanan sanık K.A. hakkında ise "suç delillerini yok etme ve gizleme" suçundan 6 aydan 5 yıla kadar hapis cezası talep edildi. Kırıkkale 2. Ağır Ceza Mahkemesindeki duruşmada, sanık kardeşler ile tutuksuz sanık K.A, müştekiler, taraf avukatları ve maktul yakınları hazır bulundu. Duruşmada savunma yapan sanık Erhan Çiftçi, "Karşı taraf bize ateş etti. Kendimi korumak için tüfek ve tabancayla karşılık verdim. O gün sağlıklı düşünemedim. Mecburiyetten ateş ettim, yoksa beni öldüreceklerdi" dedi. Mahkeme başkanının, aracında neden silah bulundurduğu sorusuna ise, "Köyde domuzlar için silah taşıyoruz, silahlar hep arabamda olur" cevabını verdi. Müşteki avukatlarından Uğur Yıldırım, sanık Erhan Çiftçi’ye, "Yerden silahı aldığını söyledin, peki torununun ve oğlunun başındaki dedeyi neden vurdun, yerde yatan İbrahim Cesur’a neden tekrar ateş ettin?" sorusunu yöneltti. Sanık ise, "Yerden silahı aldım ama dedeyi neden vurduğumla ilgili beyan vermek istemiyorum. İbrahim için yapılan suçlamayı da reddediyorum" şeklinde yanıt verdi. Sanıklardan Kadir Çiftçi ise önceki ifadelerinin aksine olay yerinde olduğunu kabul ederek, "Satılmış bizi tehdit etti, sonra babası ve oğlu ile birlikte geldi. Arabayı siper edip bize ateş açtılar. Karşılıklı çatıştık" diye konuştu. Tutuksuz sanık K.A. ise suçlamaları reddederek beraatını talep etti. Olayın görgü tanıklarından M.T., "Tarlada çalışırken Satılmış Cesur eşekle geldi, ardından beyaz bir araçtan Erhan ve Kadir indi. Erhan tabanca, Kadir tüfekle ateş etti. İbrahim’in yere düştüğünü gördüm. Erhan beni arayıp Kadir’in suçsuz olduğunu, cinayeti kendisinin işlediğini söyleyerek öyle ifade vermemi istedi" dedi. Duruşmada SEGBİS ile bağlanan Erhan Çiftçi’nin oğlu A.Ç. ise, "Babam bana tabancayı gömmemi söyledi, ben de eniştemin bahçesine gömdüm" ifadesini verdi. Mahkeme heyeti, 2 sanığın tutukluluğunun devamına, olay yerinde 15 Mayıs’ta keşif yapılmasına karar vererek duruşmayı 26 Mayıs 2025 tarihine erteledi.