Türkiye’de yeşil mercimek üretiminde ilk sıralarda yer alan Yozgat’ta çiftçiler, hasat sezonunu açtı. Kimi çiftçi makine yardımıyla yeşil mercimek hasadı yaparken, kimileri de geleneksel yöntemlerle tırpan yardımıyla hasat yapıyor. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte sayıları günden güne azalan ve geçimlerini tırpan işiyle sağlayan işçilerin de yeşil mercimek hasadıyla birlikte zorlu mesaileri başladı. Sabahın erken saatlerinde işe başlayan tırpan işçileri, 30 dereceyi bulan sıcak havanın altında çalışmaya devam ediyor. Günlüğü bin 500 lira yevmiye ile çalışan tırpan işçileri, Yozgat’ın merkeze bağlı Çalatlı köyünde bereketli topraklarda rızıklarını çıkarıyor.
“Tatile gitmiştim geri gelip tırpan yapıyorum”
Yozgat’ta tırpan işçisi bulunmadığı için tatile gittiği Antalya’dan geri dönmek zorunda kalan Ali Osman Akyol, “Aşağı yukarı 16 yaşından beri reçberlik yapıyorum, tırpan işiyle uğraşıyorum. Yozgat’a Antalya’dan tatildeyken geri döndüm. Arkadaşlar çağırdı. Çalışacak adam bulamıyorlardı, bana dediler ben de geldim, çalışıyorum. 40 yıldır tırpan işiyle uğraşıyorum, günlük bin 500 liraya çalışıyorum, geçen yıl yevmiyemiz 800 liraydı. Yazıpınar köyünden hariç pek tırpancı kalmadı, herkes yaşlandı. Biz 3 kişi kaldık. Herhalde bu gidişle tırpancılık bitecek. Makineyle biçme hem pahalı oluyor hem de ürün kaybı daha çok oluyor. Tırpan daha iyi. Güneş altında çalışmak kolay olmuyor ama mecbur çalışıyoruz” dedi.
“Tırpan işçisi bulmak çok zor”
Yazıpınar köyünden gelen Hıfzı Erdoğan ise 15 yaşından beri tırpancılık yaptığını belirterek, “Aşırı sıcaklarda çok zor oluyor ama ekmek parası mecbur yapıyoruz. Yevmiyemiz bin 500 lira, tırpancı yetişmiyor, bilenler de yaşlandı, tırpancı bulmak zor. Makinenin masrafı çok oluyor, onun için geleneksel yöntemi seçiyorlar” şeklinde konuştu.
“Tırpancılar olmazsa ürünüm tarlada kalacak”
Çalatlı köyünde tırpanla hasat yapan çiftçilerinden 64 yaşındaki Bünyamin Ayverdi de 20 yaşından beri çiftçilikle uğraştığını söyledi. 20 dönüm yerden 5-6 ton mercimek beklediğini de belirten Ayverdi, “Belki daha az da olabilir, çünkü bu yıl mercimek hastalandı, rüzgar ve sıcak mercimeği kuruttu. Bu yüzden verim düşebilir. Geçen yıl ki üretimi bu yıl bulamayız. Tırpancı bulmakta da zorlanıyoruz, geçen yıl 4 kişi getirmiştim, bu yıl 3 tane zor buldum. Onlar da eksiliyor, geçen yıl 800 lira günlük yevmiye verdim, bu yıl bin 600 lira yevmiye veriyorum. Onlar da olmazsa ürün tamamen tarlada kalacak, makine ile biçtirmeye gücüm imkanım yok. Bu adamlar bitene kadar mercimek ekmeye devam edeceğim” ifadelerine yer verdi.
Bahadır Muhlis Gökgül
