EKONOMİ - 04 Eylül 2024 Çarşamba 09:37

Kahverengi kokarca kâbusu sürüyor

A
A
A
Kahverengi kokarca kâbusu sürüyor

Karadeniz Bölgesinde zirai mahsule büyük zarar veren Kahverengi kokarca kabusu sürerken, bu zararlı türe karşı topyekün Tarım ve Orman Bakanlığı önderliğinde bir mücadele takvimi oluşturulması ve mücadelenin de sadece çiftçiye bırakılmaması gerektiği belirtildi.


Konuyla ilgili değerlendirmede bulunan Ziraat Mühendisleri Odası Trabzon Şube Başkanı Cemil Pehlevan, böceğin Karadeniz’i istila etmiş durumdayken Kamu spotlarında “Gördüğün yerde yok et!” sloganı ile çözüm üretmeye çalışıldığını kaydetti. Kahverengi kokarcanın yörede üretilen fındığın 3’te birine zarar verdiğini bu oranın önümüzdeki yıllarda bu gidişle daha da artış göstereceğini ifade eden Pehlevan, “Kahverengi kokarca; sokucu emici ağız yapısına sahip olan ergin ve nimfleri bir çok meyve ve sebzede emgi yaparak zarar yapar. En büyük ihraç ürünümüz olan fındıkta ve ana tüketim maddelerimizden olan mısır, soya, domates, biber gibi ürünlere de zarar vermektedir. Böcek Karadeniz’i istila etmiş durumdayken Kamu spotlarında ’Gördüğün yerde yok et!’ sloganı ile çözüm üretmeye çalışıyoruz. Bir kokarca değişik zamanlarda, keyfi gelince ortalama 20-30’lu gruplar 400 yumurta bırakmaktadır. Bu 400 yumurtanın ortalama 300 tanesi bir sonraki yıl ekstrem şartlarda her biride 300 adet dişi yumurta yumurtladığından hareketle 2024 yılındaki 300 adet dişi x 2025 yılında 300 adet dişi yumurta bırakacağından hareketle 2025 yılı sonu itibari ile en az 90 bin adet dişi böceğimiz olacak demek" diye konuştu.


Ulusal Fındık Konseyi’nin fındık rekoltesini 738 bin 851 ton, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın ise 717 bin 851 ton olarak açıkladığını hatırlatan Pehlevan "Doğal olarak Bakanlık rekolteye göre levant kalite için kilogram başına 130 TL olarak Giresun kalite fındık için kilogram başına 132 TL fiyat belirlendi. Rekolte açıklayanlar acaba böceğin vereceği zararın riskini analiz edip ona göre mi bu rekolteyi açıkladılar. Bu riski göz önüne almadıkları bir gerçek. Bu zararlı yörede üretilen fındığın 3’te birine zarar verdi. Bu nedenle hiç zaman geçirmeden fındık fiyatı güncellenmeli. Üreticinin gözyaşı dinmeli ve çiftçiyi mutlu edecek önlemler vakit geçirilmeden alınmalıdır” dedi.



Çözüm önerileri


Açıklamasında çözüm önerilerine yer veren Pehlevan, “Acilen bu zararlı türe karşı bakanlığın önderliğinde bir mücadele takvimi oluşturulmalıdır. Mücadele sadece çiftçiye bırakılmamalıdır. Eylem planları revize edilerek çiftçiyi de mücadele uygulamalarına katacak projeler üretilmelidir. En kısa sürede sonuç alınabilecek mücadele yöntemlerine öncelik verilerek vakit kaybetmeden mücadeleye başlanmalıdır. Mücadelede tek bir metod yerine ’Entegre Mücadele’ yöntemi olarak birden fazla metot bir arada kullanılmalıdır. Tarım ve Orman bakanlığı kahverengi kokarcanın doğal düşmanı samuray arılarını doğaya bırakması kokarca popülasyonunu tabi ki kıracaktır fakat zaman alacaktır. Böceğin kışı geçirdiği mekruh binalar, çatılar, kömürlükler gibi alanların ilaçlanması önem arz etmektedir. Buna yönelik mücadele uygulamaları tüm alanlarda yaygınlaştırılmalı, böcek erken ilkbaharda kışlaktan çıkmadan önce yapılmalıdır. Karton kutuların içerisine eski kumaş parçaları ile doldurarak evlerimizin etrafına koyarsak kışlamak için evlerimizden önce kutularda toplanacaklardır. Bu kapsamda Feromon tuzaklarına ağırlık verilmesi önemlidir. Çiftçinin ulaşması mümkün değildir. Erken ilkbaharda böceğin uçuşuyla birlikte asılması ve böceklerin yumurta koymadan önce yakalanması önem arz etmektedir. Prof. Dr. Temel Göktürk hocamız mor ışık tuzakları üzerinde çalışma yapılmaktadır” şeklinde konuştu.



Kimyasal mücadele


Yapılacak kimyasal mücadeleye de değinen Pehlevan, “Ergin ilaçlamasında farklı, nimf ilaçlamasında farklı formülasyon kullanılmalıdır. Aynı alanda hem ilaçlama hem de biyolojik mücadele yapılacaksa böceğin biyolojisi ile ilaçlama zamanı örtüşmelidir. (Yumurta döneminde ilaç atılmamalıdır) Böceğe atılacak ilacın, formülasyonu, dozu ve nerelere atılacağı iyi bilinmelidir. Unutulmamalıdır ki; fındıkta sadece bu böcek zarar yapmıyor. Alanda zararlı böcekler üzerinde etkili olan doğal düşmanların da öleceği unutulmamalıdır.En iyi çözüm bile kağıt üzerinde kalıyorsa ve uygulanmıyorsa hiçbir değeri yoktur. Çözüm için eylem gerekir. Bölgemizin ve Ülkemizin korkulu rüyası olmasını istemiyorsak; önümüzdeki yıllarda karşımıza çıkabilecek olumsuzluklara karşı hazırlıklı olmalıyız. Aksi durumda ülkemiz ekonomisine, tarımına, ekolojisine ve insanımızın yaşam kalitesine büyük zararlar vermesi kaçınılmaz olacaktır. Kahverengi kokarca ve diğer böceklerle mücadelenin milli sorumluluk olduğu, sadece Trabzon’un değil bütün ülke kurum ve kuruluşları, Sivil Toplum Örgütleri bu böcekle hep birlikte hızlı ve etkin bir şekilde mücadele ederek diğer bölgelere yayılmasının engellenmesi gerekir. Bu böcek polifag zararlı olduğundan bu böcekle mücadele etmenin ne denli zor hatta imkânsız olacağı ortada. Üzerinde titizlikle çalışılması gereken bir konu. Düşünmek bile istemiyorum, aksi bir durumda arzu etmesek te sivrisineklerle nasıl ki yaşam alanlarımızı paylaşıyorsak bu böcekle de maalesef yaşam alanlarımızı paylaşmak zorunda kalacağız" uyarısında bulundu.



Kahverengi kokarca kâbusu sürüyor

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Ankara Çevre Bakanlığından “Yarısı Bizden" kampanyasında merak edilen sorular ve yanıtları Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, İstanbul’da kentsel dönüşümü sağlayacak “Yarısı Bizden" kampanyası ile ilgili merak edilen soruları cevapladı. İstanbul’da kentsel dönüşümü hızlandırmak ve güvenli yerleşim alanları oluşturmak için “Yarısı Bizden” kampanyası başlatılmıştı. İstanbul’un 39 ilçesini kapsayan kampanyayı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Marmara Kentsel Dönüşüm Genel Müdürlüğü koordine ediyor. 26 Nisan-2 Haziran 2023 tarihlerini kapsayan ilk başvuru döneminde e-Devlet üzerinden 106 bin 225 bina ve 1 milyon 225 bin 63 bağımsız bölüme ilişkin başvuru toplandı. 9 Ağustos’ta da kampanyanın yeni dönemi başlatıldı ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, artık süre kısıtlaması olmaksızın başvuruların devam edeceğini açıkladı. 11 Ekim’de yeni bir adımı daha duyuran Bakan Kurum, alan bazlı büyük dönüşümlerde tam uzlaşma sağlanmışsa Bakanlığın devreye girebileceğini söyledi. "Yarısı Bizden" kampanyasında şimdiye kadar 2.4 milyar TL’lik destekle 213 yapıdaki 2 bin 116 bağımsız bölüme hibe, kredi ve tahliye desteği ödemeleri başlatıldı. İlk yöntem: Yüklenici firma ile dönüşüm Kampanya kapsamında Bakanlık hak sahibinin bir konutu için 700 bin TL hibe ve 700 bin TL kredi, diğer her bir konutu için 1 milyon 400 bin TL kredi veriyor. Hak sahibinin bir dükkanı için 350 bin TL hibe ve 350 bin TL kredi, diğer her bir dükkanı için ise 700 bin TL kredi desteği sağlanıyor. Bu şekilde Bakanlığın her bir konut için sağladığı 1,5 milyon TL’lik finansman desteğinden faydalanan vatandaşlar evlerini yüklenici firmalarla yeniden inşa ettirebiliyor. İkinci yöntem: TOKİ ve Emlak Konut’la büyük alanlarda dönüşüm Alan bazlı büyük dönüşümlerde ise Kentsel Dönüşüm Başkanlığı, TOKİ ve Emlak Konut iş birliği ile vatandaşa destek sağlanıyor. Bu durumda vatandaşlar Yarısı Bizden kampanyasının 700 bin TL’lik hibe desteğini kullanabiliyor. İnşaatları TOKİ ya da Emlak Konut üstleniyor. Hibe tutarı bina maliyetinden düşürülüyor, arta kalan borç ise yine uzun vadeli uygun ödeme koşullarıyla taksitlendiriliyor. Bakanlıktan "Yarısı Bizden" paylaşımı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, son güncellemeler sonrası kampanyayla ilgili merak edilenleri cevapladı. Bakanlığın sosyal medya hesabından “İstanbul’da kentsel dönüşümü hızlandıran, vatandaşımızı güvenli konutlara kavuşturacak Yarısı Bizden kampanyamızla ilgili merak ettiğiniz her şey burada” mesajıyla kampanyanın animasyon videosu paylaşıldı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 15 soruda İstanbul için ‘Yarısı Bizden’ kampanyasına dair şu cevapları paylaştı: 1-Kimler faydalanabilir? İstanbul’un 39 ilçesinde riskli yapı sahiplerinin tümü kampanyadan faydalanabilir. 2-Proje ön şartları nelerdir? Yeni projedeki yapı (otopark ve sığınak hariç), eski yapının bir buçuk katı büyüklüğünü geçmemeli. 3-Ev/iş yerimin riskli olup olmadığını nasıl öğrenebilirim? Bakanlığa bağlı lisanslı kuruluşlara karot örneği baktırılarak risk durumu tespit edilir. 4-Yarısı Bizden’e nasıl başvuru yapılır? e-Devlet başvurusuna gerek duyulmaz. Kat irtifakı kurulduktan sonra hak sahibi tespiti yaptırmak üzere ilçe belediyesine başvurur. Bakanlıkça belirlenen randevu gününde hak sahibi ile hibe taahhütnamesi ve kredi sözleşmesi imzalanır. 5-TOKİ ve Emlak Konut inşaat desteği veriyor mu? Bina yerine alan bazlı site benzeri büyük dönüşümlerde tam uzlaşma sağlanması halinde Kentsel Dönüşüm Başkanlığı, TOKİ ve Emlak Konut iş birliği ile destek sağlanır. 6-Alan bazlı büyük dönüşümde hangi kolaylıklar sağlanır? 700 bin TL’lik hibe, TOKİ ya da Emlak Konut ile de inşa desteği verilir. 7-Alan bazlı dönüşümde geri ödeme nasıl yapılır? Hibe tutarı bina maliyetinden düşürülür arta kalan borç ise uzun vadeli uygun ödeme koşullarıyla taksitlendirilir. 8-Yüklenici firma ile dönüşümde her konut/iş yeri için ne kadar destek verilir? Hak sahibinin bir konutu için 700 bin TL hibe ve 700 bin TL kredi, diğer her bir konutu için 1 milyon 400 bin TL kredi verilir. Hak sahibinin bir dükkanı için 350 bin TL hibe ve 350 bin TL kredi, diğer her bir dükkanı için ise 700 bin TL kredi desteği sağlanır. 9-Ödeme hak sahibine mi yükleniciye mi yapılır? Bina bazlı dönüşümde ödemeler hak sahipleri adına yükleniciye yapılır. 10-Ödeme ne zaman ve nasıl yapılır? İş başlayınca yüzde 30, taşıyıcı sistemin bitiminde yüzde 30, sıva aşamasında yüzde 30, yapı kullanım izin belgesi alındığında yüzde 10 oranında ödemeler yapılır. 11-Kredi geri ödemeleri ne zaman başlar? Yapı ruhsatının alınmasından 2 yıl sonra başlar. 10 yıla kadar vade uygulanır. Ödemenin başladığı ilk yıl faiz uygulanmaz. Sonraki yıllar Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranının yarısı kadar güncelleme yapılır. 12-Tahliye/taşınma desteği ne kadar? Tahliye desteği tek seferde 100 bin TL olarak ödenir. 13-Tahliye desteğinden kiracılar da faydalanabilir mi? Daire/iş yerinde oturan kiracıysa kiracıya, değilse ev sahibine ödenir. 14-Otopark ve sığınak yapınca hak kaybı olur mu? Otopark ve sığınak alanları inşaat alanı metrekaresinin dışında tutulur. 15-Kredi için gelir şartı aranır mı? Hak sahiplerine kredi verilirken gelir ve kredi puanına bakılmaz.