ÇEVRE - 18 Mart 2025 Salı 12:35

Jeotermal seracılık maliyetini en aza indiren buluş

A
A
A
Jeotermal seracılık maliyetini en aza indiren buluş

Türkiye’nin tarımsal üretiminde önemli bir yer tutan seracılık, üniversite özel sektör iş birliği sonucunda daha karlı bir üretim modeli haline geliyor. Hazırlanan proje ile üretimde maliyetlerin yaklaşık yüzde 45’ini oluşturan ısıtma maliyetleri 5’te 1 oranında azalıyor.



Türkiye, bulunduğu konum itibariyle sebze ve meyve üretiminde önemli ülkelerden birisi olarak biliniyor. Akdeniz kıyı şeridinde yaygın olan seracılık, jeotermal su kaynaklarının bulunduğu kentlerde de hızla yayılıyor. Turizmin yanı sıra tarımsal üretimde de kullanılan termal su kaynakları, maliyetleriyle dikkat çekiyor. Seralar ile ilgili çalışmalar yürüten Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Tarım Bilimleri ve Teknoloji Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Tolga Karaköy, ADOR Enerji Firması ile birlikte yürütmekte oldukları seraların iklimlendirilmesine yönelik projeler kapsamında, üretimde yaklaşık yüzde 45 maliyet oluştura ısıtma giderlerini 5’te 1 oranında azaltıyorlar.



Proje; Afyonkarahisar, Konya, Eskişehir ve Erzincan’da devam ediyor


Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Tolga Karaköy, "Orta Anadolu Bölgesine, seracılığın giderek yaygınlaştığını ve jeotermal alanlarda tarımsal faaliyet kolu olarak kullanılmaya başladığını görmekteyiz. Sivas’ta da şu ana kadar 3 tane sera yapıldı. Seracılıkta; üretimin karlı olabilmesi için en önemli şartlardan ilki sera içi iklimlendirmenin sağlıklı ve ekonomik olarak yapılabilmesidir. Seracılıktaki üretim maliyetlerini incelediğimizde, en yüksek maliyeti ısıtma yani iklimlendirmenin tuttuğunu görürüz. Seralarda üretimde maliyetlerin yaklaşık yüzde 45’ini iklimlendirme oluşturuyor. Bu oranı ne kadar azaltacak olursanız karlılığı da o kadar arttırabilirsiniz. ADOR Enerji firmasıyla yaptığımız ortak AR-GE çalışmaları kapsamında özellikle toprak, ısı ve hava kaynaklı olan ısı pompalarını, serayı 12 ay boyunca ekonomik şekilde iklimlendirmede kullanabileceğimizi gördük. Sivas’ta ve farklı illerde çalışmalarımızı sürdürmekteyiz. Afyonkarahisar, Konya, Eskişehir ve Erzincan bölgesinde seraları iklimlendirme projelerimiz devam etmektedir. Üreticilerin jeotermal kaynakları seralarının ısıtılmasında yetersiz sıcaklığa ve debiye sahip ise dışarıdan daha pahalı kömür, doğal gaz gibi ek ısıtma kaynaklarına ihtiyaç duyuyorlarsa bahsettiğim özellikle su kaynaklı ısı pompasını kullanarak, sera içi iklimlendirmeyi çok sağlıklı bir şekilde yapabilir ve verimliliği arttırarak üretim miktarını yükseltebilirsiniz. Seraların iklimlendirilmesinde ısı pompalarını kullanarak, kış mevsiminde ısıtılabileceğiniz gibi, yaz mevsiminde de soğutarak bitkilerin yetişme süresini uzatabilir, bitkilere daha konforlu bir yaşam alanı sunarak verimliliği çok daha yükseklere çıkarabilirsiniz. Sera içerisindeki iklim çok rahat bir şekilde kontrol edilebildiği ve bitkilerin istediği şekilde ayarlanabildiği için birim alandaki verim artacağından üretim miktarı ve doğal olarak karlılık yükselmektedir. Yaptığımız Ar-Ge çalışmaları, Orta Anadolu şartlarında ve hatta daha sert iklimlere sahip olan bölgelerde bile herhangi bir jeotermal kaynağa bağlı kalmadan bir ırmaktan ya da kuyudan dahi ısı pompaları beslenerek çok karlı bir şekilde sera içi iklimlendirmeyi sağlayarak, çok karlı bir üretim yapabilmekteyiz" dedi.



Maliyet, 25 milyon TL’den 4.56 milyon TL’ye düştü


Maliyetleri ciddi oranda düşürdüklerini ifade eden Karaköy, "Afyonkarahisar’da yaptığımız son çalışmalarımızda 50 bin metrekarelik bir sera alanında fizibilite çalışmamız neticesinde projemiz başlamış durumdadır. Bu alanda 12 ay boyunca iklimlendirme çalışması yapmamız halinde, yetersiz sıcaklık ve debiye sahip jeotermal su kaynakları ile ilave kömür ya da doğal gaz kullanarak yapılan iklimlendirme ile yaklaşık 20-25 milyon TL dolaylarında bir maliyet oluşurken, su kaynaklı ısı pompaları ile bu rakam 4-4,5 milyon TL’ye kadar düşmektedir. Seracılık dünden bugüne çok kârlı bir yatırım şeklidir. Çünkü dünyada şu anda gıda temini ve sürdürülebilirlik oldukça önemli hale geldi. Günümüzde Dünya nüfusu çok hızlı bir şekilde artar iken, özellikle çok farklı alanlarda faaliyet göstermekte olan güçlü firmaların seracılık çalışmaları başta olmak üzere çeşitli tarımsal üretimde boy göstermeye başladığını görmekteyiz. Kaynakların daha doğru kullanılabilmesi ile daha yüksek verimlilik sağlayabileceğimiz serada üretim modelini oldukça önemsiyoruz. Seracılık alanında ülkemizde çığır açacak AR-GE çalışmalarını ADOR Enerji firması bünyesinde sürdürmekteyiz. Son olarak, ısı pompası denildiğinde bilgi eksikliğinden kaynaklı olarak oluşan bir algı olabilmektedir. Evlerin ve çeşitli işletmelerin alanların ısıtma ve soğutmada kullandığı standart hava kaynaklı klimalarla karıştırılmamalıdır. Projemizde kullandığımız ısı pompalarının verimlilik değerleri çok yüksek olup, farklı bir teknoloji ile enerji üretimi yapabilmekte ve istediğimiz gibi iklimlendirme sağlayabilmektedir " diye konuştu.



Jeotermal seracılık maliyetini en aza indiren buluş

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Nevşehir Polisten kaçan ehliyetsiz sürücüden pişkin savunma: "Bu cezalar beni yıldırmaz" Nevşehir’de polisin "dur" ihtarına uymayarak kaçan sürücü uzun kovalamacanın sonunda durduruldu. Karşısında gazeteciyi gören genç kız önce çekim yapılmasına tepki gösterdi, daha sonra da ehliyetinin olmadığı için polisten kaçtığını söyledi. Yazılan cezaları görünce de, "Bu cezalar beni yıldırmaz" dedi. Olay, Nevşehir Güzel Yurt Mahallesi’nde yaşandı. Polis ekipleri gece saatlerinde seyreden bir otomobilden şüphelenerek "dur" ihtarında bulundu. Polisin "dur" ihtarına uymayan 17 yaşındaki sürücü N.İ., 50 BG 911 plakalı otomobil ile kaçmaya devam etti. Yakalanacağını anlayan sürücü ara sokaklara kaçarak izini kaybettirmeye çalıştı. Polis ekiplerin dakikalarca devam eden kovalamacası sonunda araç Güzel Yurt Mahallesi 80. Yıl Bulvarı üzerinde durduruldu. Olay yerine çok sayıda polis ekibi sevk edildi. Otomobilden inen sürücünün yapılan kontrollerinde ehliyetinin olmadığı anlaşıldı. 17 Yaşındaki sürücü N.İ. kendisini görüntüleyen gazeteciye de tepki göstererek, "Ağabey biraz daha video çekmeye devam edecek misin?" diye çıkışarak, gazeteciyi polis ekiplerine şikayet etti. Şikayetinden bir sonuç alamayan N.İ. daha sonra kendi telefonunu çıkartarak, "Tamam o zaman ben de çekeyim" diyerek olan biteni çekmeye başladı. Yapılan alkol muayenesi sonrasında tepki gösterdiği gazeteciye de açıklama yapan genç kız, "Ehliyetim yoktu, çok korktum. Başka sormak istediğin soru var mı?" dedi. Sürücüye ceza yazılırken gazeteciye, "Çekiyor musun, başladın mı abi? Bu cezalar beni yıldırmaz. Daha fazla ceza yazın" açıklamasında bulundu. Değişik maddelerden 41 bin lira ceza yazıldığını öğrenince de, "Ne ne ne!", diyerek "Hani 18 bin lira yazacaktınız" diye tepki gösterdi. Ceza tutanaklarını imzalayan genç sürücü daha sonra gazeteciye de zafer işareti yaparak poz verdi.
Aksaray Kamyonetten yola düşen "Mor Karaman" ırkı koyunlar başıboş bırakıldı Aksaray’da kamyonetten karayoluna düşen ve kaza riski oluşturan koyunlar araç sürücüleri tarafından refüje alınırken, vatandaşların 112 Acil Çağrı Merkezine ihbarda bulunulmasına rağmen saatlerce hiçbir kurumun gelip sahip çıkmadığı koyunlar çöp konteynerine bağlanarak başıboş bırakıldı. Olay, gece saat 00.30 sıralarında Aksaray E-90 Karayolu Makas Kavşağı mevkiinde yaşandı. Edinilen bilgiye göre, Bayburt ilinden başka bir ile sevk edilen S.F.B. isimli üreticiye ait "Mor Karaman" ırkı 2 koyun bilinmeyen bir nedenle taşındıkları kamyonetten yola düştü. E-90 karayolunda seyreden sürücüler koyunları fark edip kaza riski yaşarken, sürücüler 2 koyunu alarak refüje çıkardı. Ardından 112 Acil Çağrı Merkezini arayan vatandaşlar hayvanların düştüğü ve sahipsiz olduğu ihbarında bulundu. İhbar üzerine olay yerine yetkili ekiplerin gönderildiği söylense de yaklaşık 3 saat geçmesine rağmen hiçbir yetkili kurum ya da kuruluş olay yerine gelmedi. İnsanlık namına koyunları refüje çıkarıp ekiplerin gelmesini bekleyen vatandaşlar yetkililerin gelmemesi üzerine çaresiz olarak koyunları çöp konteynerine iple bağlayarak olay yerinden ayrıldı. Vatandaşların gitmesinin ardından da saatlerce sahipsiz kalan 2 koyun başıboş bırakıldı. Koyunları karayolunda yakalayıp refüje çıkaran ve yetkililerin gelmesini bekleyen Musa Özkök (35), "Biz buradan geçiyorduk, koyunlar arabadan yola düşmüş. Biz de insanlık namına aldık kenara. Kaza olacaktı, tırlar birbirine çarpacaktı. Biz de burada ekipleri bekliyoruz, teslim edeceğiz" dedi. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Hayvan Kayıt Sistemi "TÜRKVET" üzerinden koyunların kulaklarındaki küpe numaralarıyla kimlik bilgilerine ulaşan vatandaşlar, koyunların Bayburt ili Merkez ilçesi Taşçılar Mahallesi’nde hayvancılık yapan S.F.B. isimli kişiye ait olduğunu belirledi. Yaklaşık 3 kez aranıp ihbarda bulunulmasına rağmen hiçbir yetkili kurum ya da kuruluşun gelmemesi üzerine vatandaşlar da çaresiz koyunları çöp konteynerine bağlayarak olay yerinden ayrıldı. Başıboş bırakılan koyunların akıbeti henüz çözüme ulaşamadı.