Türkiye’nin satın alma ve tedarik zinciri profesyonellerini bir araya getiren 12. Satın Alma ve Tedarik Yönetimi Zirvesi, "Şimdi Değişim Zamanı! Hazır Mısın?" temasıyla İstanbul’da düzenlendi.
Zirvede, gayrisafi yurtiçi hasılanın yüzde 36’sını yöneten satın alma yöneticileri, sektör profesyonelleri, akademisyenler ve iş dünyası temsilcileri buluştu. Etkinlikte; sürdürülebilir tedarik zinciri yönetiminde verimlilik, yapay zeka ve dijital dönüşüm, ekonomik belirsizliklere karşı stratejik satın alma yaklaşımları ile tarım ve hayvancılık sektöründeki tedarik süreçleri ele alındı.
‘‘Türkiye üretkenlik ve verimlilikte 40’ıncı sıraya geriledi değişime adapte olmalıyız’’
Zirvenin açılış konuşmasını gerçekleştiren Türkiye Satın Alma Profesyonelleri ve Yöneticileri Derneği (TÜSAYDER) Meriç Atalay, satın alma ve tedarik zinciri yönetimi konularının dönüşüm sürecinden geçtiğini dikkat çekti. Türkiye’nin rekabet, üretkenlik ve verimlilik verilerini paylaşan Atalay, "Bu kadar belirsizliğin içinde rekabetçi kalmak kolay değil. Dünya Rekabet Merkezi’nin 2024 araştırmasına göre, ülke olarak 47’nci sıradan 53’üncü sıraya geriledik. İş dünyası verimliliğinde ise tam sekiz sıra gerileyerek 52’nci sıraya düştük. Türkiye üretkenlik ve verimlilikte 40’ıncı sıraya geriledi değişime adapte olmalıyız. Üretkenlik ve verimlilikte 40’ıncı sıradayız. Bu veriler açıkça gösteriyor ki önümüzde uzun bir yol var ve karşımızda her gün kendini geliştiren güçlü rakipler bulunuyor" diye konuştu.
‘‘Belirsizlik sürecini yönetmekle yükümlüyüz’’
Atalay şöyle devam etti: "Dernek olarak en önemli görevimiz, bu sisli ortamda geleceği doğru okuyabilen, yeni yollar açabilen, güncel tabiriyle ‘ufuk tarayıcıları’ (horizon scanners) yetiştirmek ve onların öncülüğünde Türkiye’nin tedarik zinciri verimliliğini artırmaktır" dedi. Atalay, küresel belirsizliğin Covid-19 pandemisi sırasında ölçülen en yüksek seviyeye ulaştığını ve bugün gelinen noktada yine pandemi dönemi belirsizliğini yaşadığımızın altını çizerek şunları söyledi, "Ülke olarak bu belirsizliklerden gecikmeli de olsa etkileniyor, kendi iç gündemimizin etkilerini de ekleyerek tüm kurumlarımızla bu zorlu ortamda rekabet etmeye çalışıyoruz. Satın alma ve tedarik zinciri yöneticileri olarak hem yurt dışı hem de yurt içi gelişmeleri yakından izleyerek bu belirsizlikleri yönetmekle yükümlüyüz."
Açılış konuşmalarının ardından gerçekleştirilen panelde Tarım ve Gıda Editörü İrfan Donat, Feyz Farm Kurucusu Sencer Solakoğlu ve Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım’ın moderatörlüğünde, tarım ve hayvancılık sektöründe satın alma süreçlerinin sürdürülebilirlik, küresel tedarik zinciri riskleri gibi konular tartışıldı. Tarımda arz talep dengesinin bozulduğuna dikkat çekilen panelde, belirsizliklerin tedarik zinciri yönetiminden üreticiye ve son tüketiciye kadar olumsuz etkilerin görüldüğünün altı çizildi.
Zirve kapsamında gerçekleştirilen bir diğer panelde PwC Türkiye Danışmanlık Hizmetleri Tedarik Zinciri Kıdemli Müdürü Gölgen Elkatan’ın ve Khayala Eylazova’nın sunumuyla, yapay zekanın satın alma ve tedarik zinciri süreçlerine entegrasyonu, veri analitiği ve otomasyon uygulamalarının sağladığı maliyet avantajları ele alındı.
‘‘Türkiye’nin riskleri ve fırsatları iyi yönetmesi gerekiyor’’
Yakın dönemde küresel risk ve fırsatlarının ele alındığı panelde ise Liderlik ve Yönetim Danışmanı Fazıl Oral açıklamalarda bulundu. Oral, ‘‘Tarihte bildiğimiz iki tane dünya savaşı var, üçüncü dünya savaşının ise topla tüfekle olmasını beklemek mümkün olsa bile şuanda ticaret savaşları gerçekleşiyor. Türkiye’nin bu süreçte riskleri ve fırsatları iyi yönetmesi gerekiyor. İçinde bulunduğumuz endüstri ve içinde bulunduğumuz coğrafya bize fırsatlar sunuyor. Türkiye yüksek teknoloji ülkesi değil, mikroçip yapamaz ama çevremizde üç şantiye var. Ukrayna’da, Suriye’de ve Gazze’de Türkiye’nin alacağı roller ile inşaat endüstrisi harekete geçer. İnşaat endüstrisiyle birlikte pazarlama, taşıma gibi birçok sektörde harekete geçer. Bir hareketlilik oluşur, bu fırsatları değerlendirmek gerekir’’ şeklinde konuştu.
Ekonomik dalgalanmaların tedarik zinciri ve satın alma yönetimine etkilerini de anlatan Oral, ‘‘ABD, Çin ve AB’nin küresel ticarette hakim konumda olduğunu üçü birlikte tüm ihracat ve ithalatın yüzde 42’sini oluşturduğunu ifade etti. Enflasyonun oluşturduğu risklerden de bahseden Oral, enflasyon oranı arttıkça ahlakın da çöktüğünü belirterek, KPMC raporuna göre enflasyon nedeniyle şirketlerde sahtekarlığı arttığını bu oranın satış pazarlamada yüzde 11’e yükseldiğini belirtti. TÜSAYDER Başkanı Meriç Atalay ve Prof. Dr. Emre Alkin ise, Ekonomi Panelinde enflasyon, kur dalgalanmaları ve faiz politikalarının satın alma ve tedarik yönetimi süreçlerine etkilerini değerlendirdi.
"Bana bir şey olmaz derseniz, rakiplerinizden geride kalırsınız’’
Son olarak Tedarik Zincirindeki Yapay Zeka Uygulamaları panelinde Dr. Mehmet Sarıdoğan moderatörlüğünde Prof. Dr. Oğuz Ergin, yapay zeka destekli sistemlerin operasyonel süreçlere katkılarını ve gelecek projeksiyonlarını paylaştı. Ergin, "Yapay zeka dünyadaki işsizliği artıracak. Yaptığınız işlerin hepsinin tamamını yapabilecek teknoloji ile karşı karşıyayız. Hem fiziki hem beyaz yaka işlerde yapay zeka öne çıkacak. "Bana bir şey olmaz" derseniz rakiplerinizden geride kalırsınız. Yapay zekanın en fazla maliyet avantajı sağladığı alan satın alma ve tedarik yönetimi alanı oluyor. Bu yaklaşan devrime hazırlanmalı tam da şu an bu konuda panik olmalısınız. Şirketinizin ve şahsınızın bu gerçekle yüzleşmesi gerek" dedi. Bu sürece nasıl hazırlanılması gerektiğini de anlatan Ergin, yapay zekayı kullanabilmek için elde veri olması gerektiğine dikkat çekerek "Verinizi toplayıp sağlıklı hale getirip anlamlandırmalısınız aksi halde bu araçları kullanamazsınız. İkinci olarak bir farkındalık ve insan kaynağında dönüşüm oluşturulması gerekiyor. Biriminize yapay zeka sorumlusu atamak, personelin ne kadar yapay zeka aracı kullandığını ölçmek gibi prosesler uygulamak gerekli" diye konuştu.
