Okullarda birinci dönemin sona ermesine sayılı günler kaldı. Öğrenciler 17 Ocak Cuma günü karne alarak ara tatile girmeye hazırlanıyor. Dr. Öğretim Üyesi Hale A. Kahyaoğlu Çakmakcı, karneden ebeveynlerin alması gereken mesajlar olduğunu belirterek “Çocuğunuz başarılı olmadaki içsel motivasyonunu sizden ve sizin edindiğiniz alışkanlıklardan kazanacaktır. Çocuk eğitimin önemini aileden öğrenir. Sadece ‘Ders çalış’ hatırlatması, öğrenme deneyimi olmadan etkili olmayacaktır” dedi.
İstanbul Atlas Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Bölümü’nden Dr. Öğretim Üyesi Hale A. Kahyaoğlu Çakmakcı, karnenin nasıl değerlendirilmesi gerektiğine ilişkin değerlendirmede bulundu.
Karne ödül-ceza sistemi içerisinde değerlendirilmemeli
Günümüzde karnenin daha alınmadan tahmin edilebildiğini belirten Kahyaoğlu Çakmakcı, “Günümüzde aileler çocuklarıyla çok ilgili ve sürekli okulla iletişim halindeler. Dönem içinde alınan notlar değerlendirilip aileye sürekli geri bildirimler veriliyor. Dolayısıyla karnenin gelişi öngörülebiliyor. Dolayısıyla karnenin bir ödül-ceza sistemi içerisinde değerlendirmekten çıkarılıp, yaşamın akışında ve okul hayatı boyunca sık sık yaşanılacak bir süreç olarak görülmeye başlanması gerekmektedir” dedi.
Akademik başarıyı etkileyen faktörler olabilir
Akademik başarının ve karnedeki notların çocuğun ya da gencin yaşı, ergenlik gibi yaş dönemleri ya da bazı yaşam olaylarından etkilenebildiğini belirten Kahyaoğlu Çakmakcı, “Özellikle ergenlikteki gençlerin odağı yakın ilişkilere ve arkadaşlıklara kaydığı, ruhsal, fiziksel ve duygusal değişimler yaşadıkları bir dönem olduğu için notlarında bazen ciddi düşüşler görmek mümkün olabiliyor. Aile içi çatışmaların ve boşanmaların olduğu dönemlerde de akademik başarıda düşüşleri görmek mümkündür. Bu yüzden ders notları düşük olan çocukta ilk bakılacak husus, öncelikle bunun altında yatan sebepler olmalıdır. Özellikle çocukta herhangi bir ruhsal ya da psikolojik sorun olup olmadığına bakılması gerekir” dedi.
Zayıf notlar bazı sorunların işareti olabilir
Kahyaoğlu Çakmakcı, bazı çocukların çalıştığı halde başarılı olamamasının temelinde Dikkat Eksikliği ve Aşırı Hareketlilik Bozukluğu, özgül öğrenme güçlüğü, düşük zeka düzeyi, kaygı bozuklukları ya da başka ruhsal sorunların bulunabileceğini söyledi.
Çocuğuma iyi bir model olabildim mi
Ebeveynlerin de karneden bazı mesajlar alması gerektiğini söyleyen Kahyaoğlu Çakmakcı, çocuğun pek çok şeyde olduğu gibi eğitimin önemini de ailesinden öğreneceğini belirterek “Karneyi elinize aldığınızda ‘Bu dönem çocuğum ve ailem için neler yaptım?’ sorusunu kendinize sormayı unutmayın. ‘Çocuğuma iyi bir ebeveyn modeli olabildim mi? Kitap okumasını istedim ama ben de ona eşlik ettim’ diyebiliyorsanız ilk adımı atmışsınız demektir. Çocuğunuz başarılı olmadaki içsel motivasyonunu sizden ve sizin edindiğiniz alışkanlıklardan kazanacaktır. Çocuk eğitimin önemini aileden öğrenir. Sadece ‘Ders çalış’ hatırlatması öğrenme deneyimi olmadan etkili olmayacaktır. Gelen karne, siz ebeveynlere neler öğretti ve ebeveyn olarak neleri daha iyi ya da farklı yapabileceğinizi görmeniz için size fırsat verir. Her yeni dönem aileler için yeni başlangıçların kapısını açar” diye konuştu.
“Zorlukları birlikte aşacağız” mesajı verilmeli
Zayıf notlar bulunan karneyi değerlendirirken dikkat edilmesi gereken noktalara değinen Kahyaoğlu Çakmakcı, “Zayıf karneyi gördüğünüzde muhtemelen bunu önceden tahmin etmiş ve muhtemel sebepleri de araştırmaya başlamışsınızdır. Sert tepkiler vererek var olan haklarını elinden almak, oda cezası vermek gibi yöntemler durumu sadece daha da kötüleştirir. Zayıf notlarını değerlendirmeden önce iyi gelen notlarının vurgusunu yapmak gerekir. Daha sonra var olan duruma üzülmek ve geçen zamanın yasını tutmak yerine eksik olduğu konuları belirleyip çalışarak, çaba harcayarak ve gayret ederek başaracağını söylemek, güzel günlerin geleceğini ve bunu birlikte başaracağınızın vurgusunu yapmak önemli. Bu zorlukların üstesinden birlikte geleceğinizi söyleyebilirsiniz” tavsiyesinde bulundu.
Başarılı olduğu alanlarda takdir edilmeli
Çocuğun notları değerlendirilirken çocuğun başarılı olduğu derslerin ve güçlü olduğu alanların da vurgulanmasının önemli olduğunu belirten Kahyaoğlu Çakmakcı, çocuğun bu başarılarının da takdir edilmesi ve bunların çok önemli olduğunun altının çizilmesi gerektiğini söyledi.
Karne hediyesi, ödül odaklı çalışma biçimine sürükler
Karne hediyesinin çok bilindiği üzere çocuğu ödül odaklı bir çalışma biçimine sürüklediğine dikkat çeken Kahyaoğlu Çakmakcı, “Bu durum, her çok çalışıp iyi not aldığında bir ödül geleceği beklentisine sokar. Şimdi bu çocukların iş yaşantısını düşünün: Her çok iyi çalıştığında daha iyi maaş ödeneceği hayalini kurar. Hep daha fazlasını isterken var olan imkanlarını da kaçıracaktır” uyarısında bulundu.
Tatil önemli bir fırsat iyi değerlendirilmeli
Tatil döneminin tüm aile üyelerinin bir arada zaman geçireceği önemli bir fırsat olduğunu belirten Kahyaoğlu Çakmakcı, “Tatiller aile üyeleriyle vakit geçirmek için çok iyi bir fırsattır. Tatilleri çocuklara aile üyeleriyle vakit geçirme, birlikte görmediğiniz yerleri görme ve kendilerini geliştirme zamanı olarak tanıtabilirsiniz. Karnesi nasıl gelmiş olursa olsun çocuğun günlük rutini bozulmamalıdır ve yaşına uygun şekilde oyun oynamasına izin verilmelidir. Mahrum bırakmak yerine çocukla bolca vakit geçirilmelidir” dedi.
Dr. Öğretim Üyesi Hale A. Kahyaoğlu Çakmakcı, sözlerini şöyle tamamladı: “Tatilde eğlenmeye ve birbirinizi daha çok sevmeye devam edebilirsiniz. Ebeveynler olarak çocuğunuzun zayıf yanlarını güçlendirmek için ne yapacağınızı düşünün, sonra çocukla güzel bir plan için hazırlıklara başlayın.”
