2019 yılında bir önceki yıla göre yüzde 1,9 azalarak 1 milyon 348 bin 729 adet konut satışının yaşandığı gayrimenkul sektöründe Türkiye genelinde konut satışlarının 332 bin 508 adeti ipotekli, 1 milyon 016 bin 221 adeti ise diğer satış türünde gerçekleşti. Böylece toplamda 2019 yılında ipotekli satışların payı yüzde 24,7 oldu.
Türkiye genelinde konut satışları 2019 Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 47,7 oranında artarak 202 bin 074 olduğunu ifade eden Elfi Gayrimenkul Kurucusu Özkan Aydemir, "Konut satışlarında, İstanbul 40 bin 317 konut satışı ve yüzde 20 ile en yüksek paya sahip oldu. Satış sayılarına göre İstanbul'u, 20 bin 084 konut satışı ve yüzde 9,9 pay ile Ankara, 12 bin 284 konut satışı ve yüzde 6,1 pay ile İzmir izledi. Konut satış sayısının düşük olduğu iller sırasıyla 29 konut ile Hakkari, 33 konut ile Ardahan ve 103 konut ile Tunceli oldu" şeklinde konuştu.
"Projeden daire alımı azalıyor"
İnşaat sektöründe yaşanan durgunlukla beraber gerek konut yatırımcılarının gerekse de konut alıcılarının çoğunlukla bitmiş daireleri satın almaya yöneldiğini belirten Aydemir, projeden daire alımının son yıllardaki en düşük rakamlara indiği ve bu durumun 2020 yılı itibariyle düzelmesini umut ettiklerinin altını çizdi. Aydemir, “İnşaat sektörünün nakit akış denkleminde projeden satış büyük önem arz etmektedir. Konut geliştiricileri nakit girdileri bu sistemle sağlamakta ve kendi öz sermayelerinin yanı sıra satıştan gelen kaynakla inşaat tamamlama sürelerini kısaltabilmekteydi. Ancak 2019 yılında yaşanan bir takım ekonomik belirsizlikler ve inşaat sektörüne duyulan güvenin bir nebze azalması bu nakit kaynağını olumsuz yönde etkiledi. Bunun en somut örneği olarak Türkiye'de 2019 yılında ilk el konut satışı 511 bin 682 adet iken, ikinci el konut satışı ise 837 bin 047 adet olarak gerçekleşti. İlk el konut satış oranı yüzde 37,9, ikinci el konut satış oranı yüzde 62,1 oldu. Ortaya çıkan sonuçlarda gösteriyor ki vatandaşlarımız biten daireleri satın almayı tercih ediyor. Ancak bu durumun kalıcı hale gelmesi hem yeni konutların üretimini etkilemekte hem de tamamlanmış konutların fiyatlarında ciddi bir artışa sebep olabilir. Bu yüzden inşaat sektörüne duyulan güvenin geri kazanılması ve proje bazlı dairelere kalıcı faiz indirimiyle beraber bir takım teşviklerin sağlanması gerekmektedir” dedi.
"Yabancılara konut satışında yeni rekorlar yolda"
Yabancılara yapılan konut satışları 2019 yılında bir önceki yıla göre yüzde 14,7 oranında arttığını belirten Aydemir, "Yabancılara yapılan konut satışlarında 2019 yılında ilk sırayı 20 bin 857 konut ile İstanbul, ikinci sırayı 8 bin 951 konut ile Antalya aldı. Antalya'yı 2 bin 539 konut satışı ile Ankara ve 2 bin 213 konut satışı ile Bursa izledi. Döviz kurundaki artış ile beraber yabancılar için daha cazip bir yatırım ülkesi haline geldik. Başta Irak, İran ve Rusya gibi ülkelerden yatırımcıların Türkiye’yi güvenli bölge seçti. Bu kapsamda ciddi bir gayrimenkul yatırımı yaptılar. Yabancılara yapılan konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16,2 artarak 5 bin 298 oldu. Yabancılara yapılan konut satışlarında, Aralık 2019'da ilk sırayı 2 bin 650 konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul ilini sırasıyla 957 konut satışı ile Antalya, 317 konut satışı ile Ankara, 212 konut satışı ile Bursa ve 154 konut satışı ile Yalova izledi" diye konuştu.
Abdullah Çibir