Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının koordinasyonunda hazırlanan, Akıllı Ulaşım Sistemleri (AUS) Strateji Belgesi ve Eylem Planı’nı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nda düzenlenen programla kamuoyuna tanıttı.
Tüm ulaşım modlarında çok yönlü faydalar sağlayacağı hedeflenen AUS’un dünyanın gündeminde yerini aldığını dile getiren Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Karaismailoğlu, “Bilişim teknolojilerindeki gelişimlere paralel olarak tüm ulaşım modlarımızda akıllı ulaşım sistemlerini yaygınlaştırmaya başladık. AUS’a yönelik çalışmalarımızla; seyahat sürelerini azaltmayı, trafik güvenliğini artırmayı, mevcut yol kapasitelerinin daha etkin ve daha verimli kullanmayı, hareketliliği artırmayı, enerji verimliliğini artırarak ülkemizin ekonomisine katkı sağlamayı ve çevreye verilen zararları azaltmayı amaçlıyoruz” ifadelerini kullandı.
Bakan Karaismailoğlu, amaçlar doğrultusunda AUS projeleri ile izleme, ölçme, analiz ve kontrol mekanizmalarını içeren çalışmaların hayata geçirildiğine değinerek, Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) döneminde ulaşım ve altyapı alanında yapılan faaliyetlere dikkat çekti.
Türkiye’de son 18 yıldaki taşıt sayısında yüzde 164’lük bir artış yaşandığını kaydeden Bakan Karaismailoğlu, 2020’deki toplam araç sayısının 23 milyon 650 bini aştığını ekledi. Mevcut araç sayısı içerisindeki yüzde 54’lük bir kısmın sadece otomobillerden oluştuğunu söyleyen Karaismailoğlu, bireysel araç kullanımının çok arttığını belirtti.
Bakan Karaismailoğlu, yapılan çalışmaları da kısaca özetledi. Bu doğrultuda Karayollarında bölünmüş yol uzunluğunu 6 bin 100 kilometreden 27 bin 500 kilometrenin üzerine çıkarıldığını söyleyen Karaismailoğlu, Demiryollarında 2 bin 505 kilometre olan sinyalli hat uzunluğunun, yüzde 155 arttırılarak, 6 bin 382 kilometreye yükseltildiğine dikkat çekti. Son zamanlarda sıklıkla kullanılırken gördüğümüz e-scooterları 3 milyonu aşkın vatandaşın kullandığını da aktaran Karaismailoğlu, “Elektrikli, karbon salınımı olmayan, pratik kullanıma sahip bu yeni ulaşım modunun kent için sisteme entegre edilmesi için yoğun bir şekilde çalışıyoruz. Bunun yanında, bu araçların işletmecileri arasında rekabetin sağlanması ve yeniliklerin teşvik edilmesi, etkin, verimli ve çözüm odaklı bir mikro hareketlilik sistemini oluşturmak istiyoruz” şeklinde konuştu.
Türkiye’de 2003 yılında 20 milyar seviyelerinde olan bilgi ve iletişim teknolojileri sektörünün büyük bir atılım göstererek 152,7 milyar TL sevilerine çıktığına değinen Karaismailoğlu, mobil hizmetlerden faydalanan abone sayısının 82 milyona yaklaştığını aktardı.
“İhtiyaç olduğu sürece öğrencilerimize ücretsiz internet paketlerini vermeye devam edeceğimizin altını çizmek istiyorum”
Dünyanın büyük bir hızla dijitalleştiğine değinen Bakan Karaismailoğlu, dünya ile birlikte Türkiye’nin de içinde bulunduğu salgın koşulları sürecinde, bilgi ve iletişim altyapılarının öneminin arttığını belirtti. Karaismailoğlu, “Salgın sürecinin başlangıcından itibaren ilk 3 aylık dönemde geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre; sabit abonelerin aylık internet kullanımı yüzde 51, mobil abonelerin aylık internet kullanımı yüzde 56 oranında arttı. Güçlü haberleşme altyapımızla; operatörlerimiz, tüm bu trafik artışlarını karşılayarak vatandaşlarımıza kesintisiz iletişim sunmaya devam etmektedir. Diğer yandan vatandaşlarımızın artan zorunlu iletişim ihtiyaçlarına yönelik çözümler de üretmekteyiz. Salgının başlangıcı ile birlikte yaklaşık 800 bin sağlık çalışanımıza, aile hekimlerine ve YÖK’e bağlı üniversiteler ile Milli Eğitim Bakanlığımıza bağlı okullardaki öğrencilerimize yönelik ücretsiz ses ve internet paketlerinin tanımlanmasını sağladık. Sağlık Bakanlığımızın sahada ve filyasyon ekiplerinde bulunan yaklaşık 25 bin çalışanına aylık 15 Gigabyte ve 15 bin dakika paketleri halen devam etmektedir. Yine Milli Eğitim Bakanlığımızın Eğitim Bilişim Ağından yararlanmakta olan tüm öğrencilerine mobil ve sabit operatörlerimizle birlikte 6 Gigabyte ve 8 Gigabyte ücretsiz internet paketlerini vermeyi sürdürüyoruz. Bu sayede Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı olarak öğrencilerimizin uzaktan eğitim süreçlerine destek oluyoruz. Türk Telekom, Turkcell ve Vodafone ile yapmış olduğumuz bu çalışmalar ile ihtiyaç olduğu sürece öğrencilerimize ücretsiz internet paketlerini vermeye devam edeceğimizin altını çizmek istiyorum” dedi.
“Covid-19 ile alakalı 42 adet zararlı yazılım tespit ettik”
Son 6 ayda, Covid ve korona konulu; zararlı yazılım ve oltalama türündeki siber tehditlerle ilgili birçok önleyici faaliyetin yerine getirildiğini belirten Karaismailoğlu, “Covid 19 ile alakalı 42 adet zararlı yazılım tespiti, 420 adet komuta kontrol merkezinin engellenmesi,71 adet sahte video konferans uygulamasının tespiti ve engellenmesi, uzaktan yönetim servisleri ve ara yüzleri ile ilgili toplamda 5 bin 879 adet zafiyetin tespiti ve kapattırılması Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi ekiplerimiz tarafından gerçekleştirilmiştir” diye konuştu.
“AUS önemli bir stratejik yaklaşım olarak şekilleniyor”
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının sorumluluk alanlarını, “Biz yolcu, yük ve veri taşıyoruz” ifadeleriyle tarif eden Bakan Karaismailoğlu, “Veri ve enformasyonun güncel bilgi teknolojilerinden yararlanılarak yük ve yolcu taşıma süreçlerinin hizmetine verilmesi bizim vizyonumuzun önemli bir parçası. Ulaştırma ve haberleşmeyi dijitalleştirmeyi stratejik bir hedef olarak ele alıyoruz. AUS tam da bu noktada önemli bir stratejik yaklaşım olarak şekilleniyor” dedi.
“Ulusal AUS Strateji Belgesi ve 2020-2023 Eylem Planı hazırlama çalışmalarını başlattık”
AUS’un, ulaşımın tüm modlarıyla doğrudan ilgili olduğunu söyleyen Karaismailoğlu, “Bu alandaki çalışmaların koordine edilmesi, gerekli mevzuat düzenlemelerinin yapılması, strateji ve politikaların belirlenmesi gibi pek çok görev bakanlığımız tarafından yürütülmektedir. Bu görevler çerçevesinde, Bakanlığımız AUS alanında çeşitli çalışmalar yapmış; dünyadaki gelişmelere paralel olarak teknolojik gelişmelere uyum sağlama ve bunun sonucunda oluşan toplumsal talepleri karşılama ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu vesileyle, ülkemizde AUS alanında yapılacak çalışmalarda yol haritası olması amacıyla Ulusal AUS Strateji Belgesi ve 2020-2023 Eylem Planı hazırlama çalışmalarını başlattık. Bakanlığımız, bu alanda söz sahibi olan tüm kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler, üniversiteler, özel sektör temsilcileri ve sivil toplum kuruluşlarıyla ortak çalıştı” ifadelerine yer verdi.
“Ulaşımda güvenliğin artırılarak can ve mal kayıplarının azaltılmasını hedefliyoruz”
Ulusal AUS Strateji Belgesi ve Eylem Planı’nı paylaşmaktan dolayı duyduğu memnuniyeti dile getiren Karaismailoğlu, “Cumhurbaşkanımızın desteğiyle ve AUS alanında çalışan tüm paydaşlarımızın değerli görüş ve önerileriyle, Ulusal Akıllı Ulaşım Sistemleri Strateji Belgesi ve 2020-2023 Eylem Planını, 5 Ağustos 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımladık. Bu titiz çalışma kapsamında; ülkemizin AUS alanında mevcut durum analizini yaptık. Birçok farklı ülkenin strateji ve eylem planlarını inceledik. Tüm paydaşlarımızın görüşlerini aldığımız çalıştaylar hayata geçirdik. Anket çalışmaları ve yüz yüze görüşmeler yaparak Ulusal Akıllı Ulaşım Sistemleri Strateji Belgesi ve 2020-2023 Eylem Planımızı tamamladık. Ulaşımda güvenliğin artırılarak can ve mal kayıplarının azaltılmasını, trafik sıkışıklığının mümkün olduğunca giderilerek karbon salınımının asgariye indirilmesini, hareketliliğin artırılmasını hedefledik. AUS Strateji Belgesi ve Eylem Planı’mızın vizyonu: ‘İleri bilişim teknolojileri ile Türkiye’de insan odaklı ulaşım sistemi’dir. Misyonumuz ise; ‘Ülkemizde tüm ulaşım modlarına entegre, güncel teknolojiyi kullanan, yerli ve milli kaynaklardan yararlanan, verimli, güvenli, etkin, yenilikçi, dinamik, çevreci, katma değer sağlayan ve sürdürülebilir akıllı bir ulaşım ağı oluşturmak’tır” dedi.
Bakan Karaismailoğlu, Strateji Belgesi ve Eylem Planı’nında, Türkiye’nin AUS alanında yakın dönem hedeflerini kapsayan 5 stratejik amaç doğrultusunda, 31 eylem ve 54 uygulama adımına yer verildiğini aktardı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, ayrıca şu ifadelere de yer verdi:
“AUS Altyapısının Geliştirilmesi, sürdürülebilir akıllı hareketliliğin sağlanması, yol ve sürüş güvenliğinin arttırılması, yaşanabilir çevre ve bilinçli toplum oluşturulması, veri paylaşımı ve güvenliğinin sağlanmasını, stratejik amaçlarımız olarak belirledik. Ulusal AUS Strateji Belgesinde yer alan eylemlerimiz ile; AUS alanında ihtiyaç duyulacak konularda mevzuat oluşturulması için gerekli çalışmaları yapacağız. Ulusal AUS mimarisini hazırlayarak, entegrasyon standartlarını ülkemiz ihtiyaçlarına göre belirleyeceğiz. İl Trafik Kontrol Merkezleri ve Karayolu Trafik Kontrol Merkezlerinin kurulması ile koordinasyonu sağlayacak; geleceğe dönük ulaşım planlamaları ile olay yönetimi yapacağız. AUS altyapısını güçlendirmek ve bu istemlerinin haberleşme ihtiyacını karşılamak için Karayolları Genel Müdürlüğümüzün sorumluluk alanındaki bölünmüş yollar ve otoyollarda fiber haberleşme altyapısını tesis edeceğiz. Şehirlerimizde park yeri bulma ihtiyacı dolayısıyla oluşan hareketlilik, trafik sıkışıklığına neden olan konular arasında yer almaktadır. Bu soruna yönelik olarak, şehirlerimizde otopark problemlerinin çözümlenmesi, zaman ve yakıt tasarrufunun sağlanması amacıyla akıllı otopark projelerinin gelişmesine zemin hazırlayacak bir uygulama geliştireceğiz. AUS teknolojilerinin ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilen çözümlerin nihai ürüne dönüşümüne katkı sağlayacak bir işbirliği-AUS test ve uygulama koridoru kuracağız. Bakanlığımız Ulaştırma Denizcilik Haberleşme Araştırmaları Merkezi, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve TÜBİTAK gibi teşvikler sağlayan kurumlarımızın Akıllı Ulaşım Sistemlerini içeren projelere destek vermesini sağlayacağız. Toplu taşımanın daha konforlu hale getirilmesi ve vatandaşlarımızın teşvik edilmesi için yolcu bilgilendirme sistemleri kuracağız. Hareket kısıtlılığı olanların hayatını kolaylaştıracak AUS kapsamındaki ihtiyaç ve çözümlerin neler olduğunu tespit edecek; bu çözümlerin hayata geçirilmesini sağlayacağız. Farklı şehirlerimizde tüm ulaşım modlarında kullanılabilecek ortak bir ödeme sistemi geliştirerek toplu taşıma araçlarında yolculuk yapmayı kolaylaştıracağız.”
Strateji Belgesinde yer alan uzun dönem AUS hedeflerini de açıklayan Karaismailoğlu, hazırlanan strateji belgesi ve eylem planını uygulama sürecinde tüm paydaşların yol haritasına sahip çıkması gerektiğini vurguladı.
AUS tanıtım programına Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun yanı sıra Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Bakan Yardımcılarından; Selim Dursun, Enver İskurt, Ömer Fatih Sayan, Strateji ve Geliştirme Dairesi Başkanı Yunus Emre Ayözen, TÜBİTAK Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Yozgatlıgil ve çok sayıda bürokrat katıldı.
Emin Kuvat - Nurullah Geylani
