Memorial Diyarbakır Hastanesi Psikoloji Bölümü’nden Uzman Psikolog Özlem Soysal, bahar depresyonunun belirtileri ve korunma yolları hakkında bilgi verdi.
Soysal, bahar aylarında hava sıcaklığıyla birlikte nem oranlarının da değişmesi, özellikle yaz mevsiminden kış mevsimine geçiş dönemi olan sonbaharda havaların serinlenmeye başlaması ve sonbaharın belirtilerinin ortaya çıkmasının insan psikolojisi üzerinde olumsuz etki gösterdiğini söyledi. Depresyona yatkın olan bireylerin bu dönemden daha çok etkilenebildiğini kaydeden Soysal, “Toplumda bahar yorgunluğu olarak bilenen bazı olumsuz değişimlerin de aslında depresyonun belirtileri olabileceği unutulmamalıdır. Alınacak bazı önlemler ile bahar depresyonundan korunmak mümkündür. Umutsuzluk, çökkünlük, suçluluk, değersizlik duyguları, üzgün ve boşlukta hissetme, halsizlik, enerji kaybı ya da günlük işlere karşı ilgide azalma, performansta düşüş, sinirlilik, kolayca ağlama, kaygı ve korkular, aşırı hareketlilik veya uyuşukluk, iştah ve uyku düzeninde bozulma, konsantrasyonda azalma, unutkanlık ve karar vermekte güçlük, cinsel istekte azalma, uzun süreli, tedaviye yanıt vermeyen bedensel şikayetler ve ağrılar, intihar düşünceleri, intihar planı ya da girişimi gibi konular belirtisi niteliği taşımaktadır” dedi.
“Bahar depresyonuna karşı yaşam biçiminizi düzenleyin”
Bahar depresyonuna karşı düzenli uyku ile güne zinde başlanılması gerektiğini kaydeden Soysal, “Düzenli bir uyku günün ritmini tutturmak, doğanın değişimine ayak uydurmak için önemlidir. Böylelikle vücudun biyolojisi düzene girmiş olur. Televizyondan, bilgisayar ve telefondan uzak sessiz bir odada kitap okumak uykuya dalmayı kolaylaştırır. Erken yatıp erken kalkmak ve her gün aynı saatte uyumak, yorgunluk ve stresi azaltacaktır. Spor ya da açık havada her gün yarım saat yürüyüş yapmak mutluluk hormonu olarak bilinen serotonin salınımını artırır. Serotonin, mutluluk, canlılık ve zindelik hissi veren özellikte bir hormondur. Eksikliğinde depresif, yorgun, sıkılgan bir ruh hali görülür. Spora veya yürüyüş yapmaya ekstra vakit ayıramıyorsanız, alışverişe, işe yürüyerek gidebilir ve asansör kullanmak yerine 2-3 katı yürüyerek çıkabilirsiniz. Güneşe çıkmak kendinizi iyi hissetmenize yardımcı olur. Yetersiz güneş ışığı beyinde kimyasal maddelerin düzeylerini ve dağılımlarını bozabildiğinden bazı bireyler depresyona daha açık hale gelir. Bunun için güneş ışığında özellikle sabahları yarım saat kadar oturmak, mevsimsel geçişlerdeki depresyonu ve halsizliği önler. Güneşli havalarda dışarıda vakit geçirmek mevsimsel depresyonu hafifletmede etkilidir. Kafeinli içecekleri ve alkolü azaltmak, günde ortalama 2,5 litre su içmek, taze meyve suyu, bitki çayları tüketmek kaygı durumunu azaltır, çökkün duygu durumun iyileşmesine yardımcı olur. Bu dönemde mümkün olduğunca stresli ortamlardan uzak durulmasında fayda var. Stresli ve kaygılı ortamlar baharda değişen duygu durumunun depresyona çevirebilir. Açık ve yeşil alanlarda vakit geçirilebilir, yürüyüşlere çıkılabilir ve sevilen etkinliklerde bulunulabilir. Dengeli ve düzenli beslenmek, mevsime uygun sebze ve meyveler tüketmek hem ruh hem de beden sağlığına iyi gelir. İşlenmiş hazır gıdalardan uzak durmak, omega 3’ten zengin ceviz, semizotu, balık gibi besinler ile beslenmek, mevsimsel depresyonu önlemede veya yatıştırmada faydalı olur. Aşırı kilolu bireyler de bu dönemde dikkatli olmalıdır. Bu nedenle diyete dikkat etmeli ve gerekirse uzman desteği almalıdır” diye konuştu.
