Burdur’un Bucak ilçesine bağlı Anbahan’da doğup çobanlık yapıp tarlalarda çalışırken askerlik görevi için İstanbul’a giden Mustafa Gök(92) burada Kore birliğine seçilerek aldığı eğitimler sonrasında Kore Savaşı’na katılıp 10 ay cephede kaldıktan sonra yurda dönmüştü. Köyünde “Koreli” olarak bilinen Mustafa Gök burada sürekli savaş zamanında yaşadıklarını çocuklarına ve komşularına anlatıp dururken oraları tekrar görmenin hayaliyle yaşıyordu. Kore Cumhuriyeti tarafından Kore Savaşı’na katılmış olan Birleşmiş Milletler Gücü’ne ait gaziler için Yeniden Ziyaret Programı düzenlendiği duyan Gazi Mustafa Gök’ün torunu Prof. Dr. Yaşar Gök’te dedesinin Kore özlemini gidermek için bu programa başvuru yaptı. Yaklaşık 3 yıl sonra yaptıkları başvuru kabul olan Gazi Mustafa Gök ve torunu Yaşar Gök, Birleşmiş Milletler Gücüne ait farklı ülkelerden gelen 15 gazi ile birlikte Kore’yi ziyaret ettiler.
Kore’de geçirdikleri süre zarfında Koreli vatandaşlar tarafından büyük ilgi gördüklerini söyleyen Gazi Mustafa Gök savaştığı yerleri tekrar görmenin sevincini yaşıyor. Kore’de bulundukları 6 günlük süre zarfında Panmunjom Ateşkesi’nin imzalandığı Panmunjom’u, Kore Savaşı BM Gazileri Günü Ulusal Töreni’ni, Kore Savaş Hatıra Müzesi’ni, savaş anıtını, Busan’daki Birleşmiş Milletler Anı Mezarlığı’nı ziyaret eden Mustafa Gök ve torunu Yaşar Gök o anları duyguyla anlattılar.
Evinin camına astığı Türk ve Güney Kore Bayrağı’na baktıkça savaş zamanını hatırlayan Gazi Mustafa Gök askerliğe başlangıç ve Kore’ye gidiş dönemini; “1952’nin Kasım ayında şube duhulüm vardı. Burdur’a giderek işlemlerimi tamamladım ve trenle İstanbul’da bulunan Selimiye Kışlası’na vardım. Selimiye Kışlası’nda Kore birliğine seçtiler bizi. Burada yapılan yemin töreninin ardından bize rütbe verdiler, Kore rütbesi. Daha sonra bize verdikleri 20 gün izinde Burdur’a geldim. 80 yaşında annem vardı, bir de abim. Garibandık o zamanlar annem Kore’ye gideceğimi duyunca ağlıyordu sürekli. Bende anneme “Ana ne ağlıyorsun ağlama, nasıl olsa bu göreve gidilecek” dedim. İznin ardından İzmir Seferihisar‘a gittik. Orada 3 ay eğitim gördük. Eğitimin ardından dönemim Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve Başbakanı Adnan Menderes geldi bizi uğurlamaya. Orada bize “Evlatlarım Kore‘ye gidiyoruz Allah’ın izni ile, burnunuz kanamadan geri dönersiniz İnşallah” dedi. Törenin ardından İzmir’e geçerek Alsancak limanında gemiye bindik. Limanda subaylar, generaller, rütbeliler, çocukları, hep sarılıp ağlaşıyorlardı. Bende kendi kendime dedim ki “ Mustafa dedim kimin var da kim gelecek de seni soracak” diye içimden geçirerek sırt çantamı alıp yukarı çıktım ve güverteye oturup onları seyrettim. Akşam üzerine doğru gemimiz dolduktan sonra hareket ederken gemi üç sefer korna çaldı işte o zaman bana çok koydu ve ağladım.” sözleriyle anlattı.
Kore’ye deniz yoluyla 48 günde varmıştık
Gemiyle Kore’ye 48 günde gittiklerini söyleyen Gazi Gök; “Gemi limandan ayrıldıktan sonra Süveyş Kanalını geçtik. Süveyş Kanalını geçince orada bir su ikmali yaptı gemi. Ondan sonra hiç durmadık. Bu denizler birbirine hiç karışmıyor Kızıldeniz, Küllü deniz, okyanus derken böyle gidiyoruz. Okyanusta beni bir dalga tuttu, koğuşumu 5 gün bulamadım. Güvertede oradan oraya gidiyorum yabancı diğer yere gidiyorum yabancı. Bulduğum bir yere yattım. Bir tane Amerikalı asker geldi beni dürttü. Bende ona “Ben ölüyorum” dedim. Beni almış revire götürmüş. Bir uyandım her yerim batmış çıkmış kusmuşum hep. Daha sonra beni aldı yemekhaneye götürdü. Yemekhanede de karne var. Sabah deliyorsun bir lokma, öğlen deliyorsun bir lokma, akşam deliyorsun bir lokma. Yani ölmeyecek kadar yemeğimizi verdiler. Böyle böyle 48 gün gece gündüz yol gittik.” dedi.
10 ay cephede kaldım
Kore savaşında cephede 10 ay boyunca görev aldığını belirten Gazi Mustafa Gök; “Yatsı namazından sonra Busan’a inmiştik. Şöyle doğuya doğru yanaştı gemi. Bu sefer gittiğimde de aynı yere tekrar baktım baya ağladım. Busan’a indiğimizde Amerika Bayrağı ile Türk Bayrağı’nı görünce 3 bin 700 asker ağlamaya başladık. Bizi orada indirdiler yemekhaneye götürdüler. İki lokma yemek yedikten sonra “Cenabı Allah’ım düşmanın kurşunu inse de beni öldüremez artık” dedim. Kıblenin nerede olduğunu bilmesem de dua ettim. Böylelikle bizi cephe gerisine götürdüler. Tabi silahımız yok. Sonra Kore birliğindekiler burada bizi sürekli tatbikata götürdüler. Mevzi kazma, siper alma gibi talimler yaptık cephe gerisinde. Daha sonra bize silah verdiler ve bizi trene bindirip cepheye gönderdiler. O cephede hani bizde artık silah verdiler ya ondan sonra annen de silah babanda silah. Bize hiç korku gelmedi. Cephede mevzileri geziyoruz, bakıyoruz her yerde sandıklar dolusu mermiler, cesetler var. Bizde işte onları topluyoruz mevzileri düzenliyoruz derken 10 ay boyunca cephede kaldım” ifadesinde bulundu.
Mevzi kazdığım yerlerde artık yüksek binalar var
72 yıl sonra savaştığı yerleri tekrar görme fırsatı bulan ve oraların çok değiştiğini söyleyen Gazi Mustafa Gök; “72 yıl sonra oraya tekrar gitme fırsatım oldu. Ama çalıştığım yerleri çok fazla bilemedim. O zamanlar ileri karakol diye bir yer vardı, kule derlerdi orası şimdi Amerikan üssü olmuş. Üssü ziyaret ettiğimizde benim mevzi kazdığım yerlere şimdi 20’şer 30’ar katlı binalar dikilmiş.” şeklinde konuştu.
Kore’nin dedesi oldum
Kore halkının kendisine büyük ilgi gösterdiğini ve torunundan öğrenerek kendisine sürekli dede dediklerini de söyleyen gazi Gök; “Torunum Yaşar’a tercüman olarak sormuşlar sabahları ne dersiniz diye öğrenmişler. Beni gördüklerinde “Günaydın dede, merhaba dede” Kore’nin dedesi olduk. Beni Kore’den uğurladıklarında çocuklar vardı bende onları görünce bir fotoğraf çektirmek istedim. Fotoğraf çekildik onlarla. Daha sonra onlara torunum Yaşar sayesinde ben savaş zamanında sizin gibi çocuklara çok emek vermiştim onları hatırladım o yüzden fotoğraf çekinmek istedim dedim. İçlerinden birisi bana onlar bizim annemizdir. Seni her zaman buraya bekliyoruz dediler. Bende çok gitmek isterim ama üç sene gidemeyeceğim. Bu hak üç sene sonra tekrar çıkabilirmiş bana. 72 yıl sonra görme nasibim oldu, İnşallah bir daha görebilirim.” dedi.
Bizim orada toprağımız olduğunu bilseydim buradan toprak götürürdüm oraya
Kore’de ki şehitlikte Türk toprağı olduğu öğrenen ve daha önce öğrensem köyümden oraya toprak götürüp dökerdim diyen Mustafa Gök; “Bizi bu ziyarette şehitliğe de götürdüler. Şehitlikteyken Mustafa isimli bir şehidimizin mezarına gül bırakıp dua ettim. Orada bir tören oldu. Daha sonra savaş müzesine gittik. Çocuklarla fotoğraf çekildik orada. Ben o şehitliğe zaten 72 yıl önce dönmeden ziyaret etmiştim. Orada o zamanlar bir kadın binbaşı vardı. Bir takım asker vardı. Fakat o zamanlar böyle düzenli değildi. Tahta dikiliydi mezar başlarında. Tahtada künye numarası, isim ve nereli olduğu yazardı. Fakat şimdi çok güzelleşmiş. Hatta bizim orada bir toprağımız varmış. Ben bunu bilmiyordum. Bilseydim Türkiye’den giderken toprak götürürdüm şehitliğimize.” sözlerine yer verdi.
Şehitlikte çok duygulandık
Şehitlik ziyareti sırasında düğer ülkelerden gelen şehit yakınları ve gaziler ile birlikte çok duygulandıklarını söyleyen Gazi Mustafa Gök; “Şehitliğe gittiğimizde çok duygulandık, ağladık. Bizim tugayımızdan oraya hiç şehit konmamıştı ama bizimle birlikte ziyarete gelen diğer arkadaşlar akrabalarını bulup ağlıyorlardı sürekli. Savaş zamanında Türk askeri düşmanın eline geçmesin diye topçularımız kendi mevzilerimizi top atışıyla vurmuşlardı. Çünkü düşmanın eline geçerse gözünü oyuyorlardı, kulağını kesiyorlardı. Bu yüzden biz de kendi kendimizi şehit yapmıştık.” dedi.
72 sene önce geldim savaştım eğer savaş çıkarırsanız yine gelirim
Kuzey Kore ile Güney Kore arasında ara ara oluşan gerilim hakkında da esprili bir şekilde konuşan Gazi Mustafa Gök; “ Kuzey Koreliler bakın ben buraya 72 sene evveli geldim burada savaştım. Şimdi yine geldim ziyaret ettim. Sakın ha rahat durmazsanız yine gelirim haberiniz olsun” ifadesinde bulundu.
Dedeme diğer gazilerden daha çok ilgi gösterdiler
Dedesiyle birlikte Kore’ye giderek hem ona refakat eden hem de tercümanlığını yapan Gazi Mustafa Gök’ün torunu Prof. Dr. Yaşar Gök; “ Biz aslında iki yıldır Gaziler Derneği aracılığıyla Kore’ye yeniden ziyaret kapsamında başvurular yaptık. Burdur’daki Gaziler Derneği Başkanımız Hasan bey bize bu konuda çok destek oldu. İki yıldır başvuru yapıyorduk ama üçüncü yılımızda olumlu sonuçlandı. Dedemin Kore’ye yeniden ziyaret çerçevesinde davet edildiğine dair belgeleri aldık. Tabi işlemler bu kadar kısa sürmedi çok uzun süreçten geçti bunlar. Kore Cumhuriyeti elçiliği ile görüşmeler, ekstra dedemin yaşından dolayı sağlık raporları, pasaportları derken süreci tamamladık. Tabi Kore Cumhuriyeti’nin bu daveti bizim için çok büyük bir mutluluk. Özellikle benim için büyük mutluluk çünkü çocukluk yıllarında dedemden çok fazla Kore insanlarını, Kore topraklarını dinlemiştim. Tabi 72 yıl sonra bana da nasip olması güzel oldu. Dedemle birlikte, dedemin ikinci, benim ilk kez olmak üzere Kore’ye gittik. Aslında biz havaalanına indiğimiz zaman Vatanseverler ve Gaziler Bakanlığı var Kore’de. O bakanlığın görevleri bizi havaalanında karşıladılar. Bizim Türk olduğumuzu öğrenince daha büyük bir ilgi gördüm ben. Orada Kanadalı da vardı, Filipinli gazi de vardı. Onların yanında dedeme ilgi daha fazlaydı. Bunu ben çok rahat görebildim çünkü hemen dedemle konuşmaya çalıştılar, tabi ben oradaki tercüme işlemini yaptım. Dedeme sorular sordular, hatta bir video çekimi yaptılar dedemle neler hissediyor, düşünceleri nelerdir diye. O anlamda çok büyük ilgi vardı” dedi. Gazi Mustafa Gök, Kore ziyareti esnasında Kore Cumhuriyeti tarafından kendisine verilen madalyaya şimdi gözü gibi bakarak kurtardıkaları Kore’nin gelişip modernleşmesinin sevincini yaşıyor.
Kağan Onaran - Sercan Kurban
