EKONOMİ - 12 Kasım 2022 Cumartesi 10:39

Yargıtay'dan taksicilere müjde

A
A
A
Yargıtay'dan taksicilere müjde

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu; yüz binlerce ticari taksi şoförünü yakından ilgilendiren bir karara imza attı. Yüksek Mahkeme; hasılata bağlı günlük yevmiyeli olarak çalışma sisteminde, haftalık 45 saati aşan bir çalışması bulunması durumunda işçinin fazla çalışma ücretine hak kazanacağına hükmetti.

Yıllarca bir ticari takside saat 15.00 ile 03.00 arasında şoförlük yapan genç, sözleşmesi feshedilince İş Mahkemesi'ne müracaat ederek taksi plakası sahibinden davacı oldu. Davacı taksi şoförü, ödenmeyen kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma ve yıllık izin ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etti.

Davalı taksi sahibi ise davacı ile arasındaki ilişkinin işçi-işveren ilişkisi olmayıp hasılat kirası olduğunu, bu nedenle görevsizlik kararı verilmesi gerektiğini öne sürdü. Davacının işçi olarak çalıştığını kabul etmemekle birlikte davacıya ait istifa dilekçesi sunduklarını belirterek davanın reddini savundu. İş Mahkemesi, davacının davalıya ait ticari takside çalıştığı, davalı işverenin sahibi olduğu ticari taksiyi satması üzerine iş sözleşmesini haklı neden olmaksızın feshettiğine dikkat çekti. Kararda; ticari taksilerde şoför olarak çalışan işçilerin günlük elde ettiği hasılattan belli bir miktar mal sahibine vermek, kalan hasılatın ise o günün ücreti olarak işçiye kalması şeklinde ticari bir teamül bulunduğu hatırlatıldı. Bu şekildeki ücret ödeme sisteminde ne kadar çalışırsa çalışsın mal sahibine verilen miktarın değişmeyeceği, ticari taksi sahibinin günlük kendisinin aldığı miktardan ayrıca şoföre fazla çalışma ücreti ödemesi hâlinde fazla çalışmanın tamamen kendi aleyhine olacağı vurgulandı. Bu nedenle fazla çalışma ücreti talebinin reddedildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verildi.

Her iki taraf avukatı da kararı temyiz edince devreye Yargıtay 9. Hukuk Dairesi girdi. Mahkeme hükmünün bozulduğu Yargıtay kararında; "Davacı; davalıya ait takside şoför olarak çalıştığını ve fazla mesai yaptığını iddia etmiş, iddiasını ispat amacıyla tanık deliline dayanmış ve davacı fazla mesai yaptığını tanık beyanlarıyla ispatlamıştır. Hasılata bağlı günlük yevmiyeli olarak çalışan işçilerin yevmiyelerinin miktarı günlük çalışma süresine bağlı olup, ne kadar çok çalışırsa yevmiye artacağından çalışılan tüm saatlerin normal ücreti yevmiye içerisinde alındığından fazla çalışma ücretinin zamsız tutarının yevmiyenin içinde ödendiği kabul edilerek fazla çalışma ücretinin sadece\%50 zamlı kısmı hesaplanıp hüküm altına alınmalıdır. Bu nedenle dosyada mevcut bilirkişi raporu bir değerlendirmeye tabi tutularak, fazla çalışma ücretinin sadece yüzde 50 zamlı kısmı hesaplanıp, makul oranda bir takdiri indirim yapılarak, fazla çalışma ücretinin hüküm altına alınması gerekirken, yerinde olmayan gerekçe ile talebin reddi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir." denildi.

Taksicinin ücreti doğru hesaplanmalı

Yeniden yapılan yargılamada İş mahkemesi ilk kararında direndi. Bu karar da temyiz edilince devreye bu kez Yargıtay Hukuk Genel Kurulu girdi. Emsal nitelikte bir karara imza atan Kurul, taksicilere fazla mesai ücreti verilmesi gerektiğine hükmetti. Kararda şu ifadelere yer verildi: "İşçininparçabaşıücretiiçinde zamsız kısmı ödenmiş olmakla, fazla çalışma ücreti sadece yüzde elli zam miktarına göre belirlenmelidir. Hasılata bağlı günlük yevmiyeli olarak çalışan işçilerin haftalık kırkbeş saatten fazla çalışsa dahi fazla çalışma ücretine hak kazanmayacağına ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu itibarla, hasılata bağlı günlük yevmiyeli olarak çalışma sisteminde, haftalık 45 saati aşan bir çalışması bulunması durumunda işçinin fazla çalışma ücretine hak kazanacağı kabul edilmelidir. Diğer taraftan, işçinin çalışma süresi arttıkça geliri de artış göstereceğinden, fazla çalışma ücretinin zamsız tutarının yevmiyenin içinde ödendiği kabul edilerek fazla çalışma ücretinin sadece yüzde elli zamlı kısmı hesaplanmalıdır. .Bu itibarla, dosya çerçevesindeki deliller, yapılan işin niteliği ve tanık beyanları dikkate alındığında davacının fazla çalışma yaptığı anlaşıldığından, mahkemece davacının haftalık kaç saat fazla çalışma yaptığı belirlenmeli, daha sonra fazla çalışma ücretinin sadece yüzde elli zamlı kısmı hesaplanmalı ve hesaplanan miktardan da karineye dayalı makul oranda indirim yapılarak karar verilmelidir. Hâl böyle olunca Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır."

Süleyman Aydın

 

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Samsun "Ramazan Sokakları"na yoğun ilgi Samsun Büyükşehir Belediyesi’nin şehirde kurduğu "Ramazan Sokakları" ile büyük ilgi görüyor. Büyükşehir Belediye Başkanı Halit Doğan, "Bu mübarek ay boyunca hem gönül sofralarımızda hem de Ramazan Sokaklarımızda hemşehrilerimizle bir araya gelerek paylaşmanın, dayanışmanın ve manevi güzelliklerin keyfini çıkarıyoruz" dedi. Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından Cumhuriyet Meydanı ve Çobanlı İskelesi’nde kurulan Ramazan Sokakları, haftanın yedi günü boyunca birbirinden güzel etkinliklere ev sahipliği yaparken hafta sonu da büyük ilgi gördü. Güzel havanın da etkisiyle sokaklar, Ramazan’ın manevi havasıyla dolup taştı. Samsunlu vatandaşlar aileleriyle birlikte Ramazan Sokakları’nda vakit geçirerek hem eğlenceli hem de manevi açıdan huzurlu anlar yaşadılar. Büyükşehir Belediyesince hazırlanan etkinlikler, her yaştan vatandaşa hitap edecek şekilde düzenlendi. Sokaklarda yer alan geleneksel Ramazan eğlenceleri, çeşitli gösteriler ve eğlenceli aktiviteler hem çocukların hem de yetişkinlerin ilgisini çekti. Çocuklar için düzenlenen eğlenceli oyunlar ve aktiviteler, miniklerin neşesine neşe kattı. Renkli balonlar, yüz boyama stantları, geleneksel kukla gösterileri ve çocuk oyunları, Ramazan Sokakları’nı çocukların gülücükleriyle süsledi. Ayrıca minik ziyaretçilere yönelik zeka oyunları ve el becerilerini geliştiren atölyeler de büyük ilgi gördü. Hafta sonu kalabalığının en yoğun olduğu anlarda, ünlü isimlerin katılımıyla gerçekleştirilen söyleşiler ve Mehteran takımı gösterileri de ziyaretçilere keyifli anlar sundu. Ayrıca tiyatro gösterileri ve geleneksel müzik dinletileri de etkinlik takviminde yer alan diğer önemli başlıklardı. Ramazan Sokakları, sadece kültürel bir etkinlik olmanın ötesinde vatandaşların Ramazan’ın huzurlu atmosferinde keyifli vakit geçirmesini sağladı. "Ramazan ayının manevi atmosferini hep birlikte daha derinden hissediyoruz" Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Halit Doğan, "Samsun’umuzda Ramazan ayını dolu dolu yaşayacağız demiştik. Bu mübarek ay boyunca hem gönül sofralarımızda hem de Ramazan Sokaklarımızda hemşehrilerimizle bir araya gelerek paylaşmanın, dayanışmanın ve manevi güzelliklerin keyfini çıkarıyoruz. Ramazan Sokaklarımızın bu denli ilgi görüyor olması çok kıymetli. Bu yıl, Ramazan Sokaklarımızda Geleneksel Türk Tiyatromuzdan tasavvuf musikisine, çocuk oyunlarından söyleşilere kadar birçok anlamlı etkinlik düzenliyoruz. Bu etkinlikler, Ramazan ayının manevi atmosferini hep birlikte daha derinden hissetmemize katkı sağlıyor. Bu mübarek ayı hemşehrilerimizin hafızasında unutulmaz anılarla yer edecek şekilde yaşatmak istiyoruz. Özellikle evlatlarımıza, kültürümüzü, tarihimizi, değerlerimizi öğretmek ve onlara bu değerleri geçmişten geleceğe bir köprü gibi aktarmak istiyoruz" diye konuştu.
Bursa Eşini öldüren kadın: "Pişmanım" Bursa’nın İnegöl ilçesinde meydana gelen cinayetin sebebi ortaya çıktı. Eşini öldüren kadın verdiği ifadede, "Uzun zamandır bana ve çocuklarıma şiddet uyguluyor. Olay anı yine şiddet uyguladı. Öldürmek istemezdim, pişmanım" dedi. Olay geçtiğimiz gün saat 01.30 sıralarında Kemalpaşa Mahallesi Ahmet Türkel Çevre Yolu üzerinde bulunan bir sitede meydana geldi. Oto galerici Muhammet Nurullah Çetinkaya (42) ile eşi Süheyla Ç. (41) arasında henüz belirlenemeyen bir nedenle tartışma çıktı. Tartışma bir anda kavgaya dönüştü. Kadın eşine ait tabancayla, eşine ateş etti. Göğsüne isabet eden 2 mermiyle yere yığılan adam ağır yaralandı. Kadın 112’yi arayarak eşini tabancayla yaraladığını ihbar etti. Olay yerine 112 ve polis ekipleri sevk edildi. Ağır yaralanan adam ambulansla İnegöl Devlet Hastanesine kaldırıldı. Nurullah Çetinkaya, yapılan tüm müdahalelere rağmen kurtarılamadı. Şüpheli kadın ve çocukları S.Ç. (21) ile G.Ç. (23) polis ekiplerince gözaltına alındı. Adamın cenazesi savcılık incelemesinin ardından kesin ölüm sebebinin belirlenmesi için Adli Tıp Kurumu’na gönderildi. Eşini öldüren kadının ifadesi ortaya çıktı Şüpheli Süheyla Ç. emniyette verdiği ifadesinde, "Eşimle uzun zamandır şiddet sorunumuz var. Uzun zamandır bana ve çocuklarıma şiddet uyguluyor. Olay anı yine şiddet uyguladı. Kendimi ve çocuklarımı korumak için eşimin tabancasıyla rastgele ateş ettim. Öldürmek istemezdim, pişmanım" dediği öğrenildi. Şüpheli kadın ve kızları sorgulamaların ardından adliyeye sevk edildi.