Obezite, vücudun tüm organlarını ve işleyişini etkileyerek çeşitli sıkıntılara, hastalıklara ve hatta ölümlere yol açıyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, dünya üzerinde 300 milyonun üzerinde insan obezite hastası ve tüm ülkelerde sıklığı giderek artmakta. Medicana Bahçelievler Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Gülen Ecem Kalkan, obezite cerrahisi sonrası beslenme ile ilgili önemli bilgiler verdi.
Obezite cerrahisinin önemine değinen Uzm. Dyt. Gülen Ecem Kalkan, ''Düzenli fiziksel aktivite ile birlikte yeterli ve dengeli beslenme içeren sağlıklı bir yaşam, obezitenin tedavisi ve önlenmesinde ilk plandadır. Ancak obezite sıklığının giderek artması araştırmacıları farklı arayışlara itmiş, cerrahi müdahalelere yönlendirmiştir. Obezite cerrahisi günümüzde kilo kaybı sağlamak ve obezite nedeniyle ortaya çıkan hastalıkları azaltmak için en etkili tedavi yöntemi olarak bildirilmektedir'' dedi.
''Diyetisyen gözetiminde olmadan yapılan beslenme programları kas kayıplarına sebep oluyor''
Cerrahi sonrasında hastaların beslenmesinde 2 temel amacı açıklayan Uzm. Dyt. Kalkan, ''Bunlar, ameliyat sonrası doku iyileşmesinin gerçekleşebilmesi ve ağırlık kaybı esnasında kas kütlesinin korunmasını desteklemek amacıyla hastaların yeterli ve dengeli beslenmesini sağlayabilmektir. İlk bir ay, diyetisyenler tarafından hastalara sıvıdan katıya doğru giden 4 aşamalı bir diyet programı uygulanır. Burada amaç sindirim sistemindeki yaraların iyileşmesine yardımcı olurken, cerrahiden sonra toparlanmanın en hızlı şekilde gerçekleşmesini sağlamak ve kas kayıplarını minimuma indirmektir'' şeklinde konuştu.
''Balayı dönemine dikkat''
Balayı dönemine dikkat çeken Uzm. Dyt. Kalkan, ''Operasyon sonrası 1'inci ay itibari ile hastalar katı gıdaları tüketebilir hale gelmektedir. Ancak operasyon sonrası yenilen miktarlar çok az olduğu için diyetisyen gözetiminde olmadan, protein hesabı yapılmadan uygulanan beslenme programlarına kas kayıpları ve beraberinde birçok sıkıntı eşlik etmektedir. Cerrahi sonrası her hasta uygun beslenme alışkanlığını hedefleyip geliştirebilmek için ömür boyu diyetisyen kontrolünde olmalıdır. Hastaların ameliyatlardan sonra vücut ağırlığı kaybı için beslenme alışkanlıklarını değiştirmeden ve fiziksel aktivite ile ilgili değişiklikler yapmadan hızlı vücut ağırlığını kaybettikleri dönem, balayı dönemi olarak adlandırılmaktadır. Yapılan araştırmalar, balayı döneminde davranış değişikliği için gerekenleri yapmayan hastaların ilerleyen yıllarda vücut ağırlığını geri kazanmaya daha yatkın olduklarını göstermektedir. Yine yapılan birçok araştırmaya göre diyet kontrolü altındaki hastaların, vücut kas kayıplarının, destek almayanlara göre daha az olduğu saptanmıştır'' diye konuştu.
Obezite cerrahisi sonrası dikkat edilmesi gereken kurallar
Uzm. Dyt. Kalkan, obezite cerrahisi sonrası dikkat edilmesi gereken kuralları şöyle açıkladı: ''Tüm katı gıdaları, özellikle et ve soğuk sunulan ince kesilmiş pişmiş etleri, çiğ veya liften zengin meyve ve sebzeleri ve sıcak- nemli hamur işlerini (pizza, taze ekmek) küçük parçalar şeklinde kesin ve yavaş yavaş çiğneyin. İstenmeyen gastrointestinal belirtileri azaltmak ve dengeli ağırlık kaybını sağlamak için her gün altı küçük öğün ile beslenin. Öğünlerde sıvı alımından kaçının. Sıvıları almak çok önemlidir ve sınırlandırılmamıştır ancak öğünlerden 1 saat önce veya sonra tüketilmelidir. Konsantre basit karbonhidratlar (tatlılar, şekerli içecekler) tüketilmemelidir. Diğer yüksek enerjili ürünlerden uzak kalınmalıdır (dondurma, çikolata, şekerli tatlılar, kızartılmış atıştırmalıklar gibi). Günlük protein alımı çok önemlidir bu sebeple günlük olarak kaliteli protein kaynakları mutlaka tüketilmelidir (yumurta, peynir, et, tavuk, balık gibi). Alkol gereğinden fazla kalori sağlar ve ağırlık kaybıyla birlikte olduğunda sıklıkla klinik sıkıntıları yoğunlaştır. Bu sebeple mümkün olduğu kadar az tüketilmelidir. Günlük vitamin ve mineral alınması unutulmamalıdır. Sadece bir diyet gibi düşünmeyin, sağlıklı beslenme alışkanlıklarını kalıcı hale getirmeyi amaçlayın. Sık kusma, ishal veya halsiz hissetme durumlarında tıbbi yardım ve değerlendirme daima istenmelidir''.
Adem Gürer
