NATO Olağanüstü Liderler Zirvesi, Belçika’nın başkenti Brüksel’de Ukrayna-Rusya gündemi ile toplandı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, toplantının ardından basın toplantısı düzenledi. Ukrayna’nın kararlılıkla işgale karşı mücadele ettiğini ifade eden Stoltenberg, “Zelenskiy, son derece önemli bir mesajla bize hitap etti. Verdiğimiz destekten dolayı teşekkür etti ve daha fazla askeri destek ihtiyacına vurgu yaptı. NATO liderleri daha fazla destek olmak konusunda anlaştı. Rusya’ya görülmemiş yaptırımlar uygulamaya devam edeceğiz, caydırıcılığımızı ve savunmamızı güçlendirmeye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
“Avrupa genelinde 100 bin Amerikan askeri bulunuyor”
NATO liderlerinin dört muharebe grubunu onayladığını kaydeden Stoltenberg, “Bulgaristan, Romanya, Macaristan ve Slovakya’da bulunan yeni gruplar, Baltık ülkelerinde ve Polonya’da bulunan mevcut uluslararası muharip gruplara ek olacak. Baltık Denizi’nden Karadeniz’e kadar olan varlığımızı arttıracağız. Avrupa genelinde 100 bin Amerikan askeri bulunuyor. NATO çabalarına destek olmaya devam ediyor ve Avrupalı müttefiklerimiz ve Kanada ile birlikte doğrudan NATO komutasında 40 bin asker var. Bunların büyük bir kısmı da ittifakın doğu kanadında yer almakta. Bunlara çok büyük bir hava ve deniz gücü de destek oluyor. Uçak gemisi 5 adet filo ile destek veriyor” açıklamasını yaptı.
“Yeni bir güvenlik gerçekliği ile karşı karşıyayız”
“NATO liderleri, caydırıcılığımızı ve savunmamızı uzun vadede güçlendirmek için anlaştı” diyen NATO Genel Sekreteri, “Yeni bir güvenlik gerçekliği ile karşı karşıyayız. Karada daha fazla gücümüz olacak. Bunlar daha fazla teyakkuzda olacak, daha fazla savaş uçağı ile hava savunmamızı güçlendireceğiz. Denizaltılar, uçak gemisi filoları, savaş gemileri kalıcı olarak bölgede görev yapacak. Siber savunmamızı da güçlendireceğiz, tatbikatlarımızı daha da etkin hale getirerek ortak savunmamızı güçlendireceğiz. Detaylarını Haziran ayındaki Madrid’deki toplantımızda karar verileceğini tahmin ediyorum” ifadelerini kullandı.
“NATO liderleri, Ukrayna’ya daha fazla destek konusunda da anlaştı”
Stoltenberg, açıklamasını şu şekilde sürdürdü:
“NATO liderleri, Ukrayna’ya daha fazla destek konusunda da anlaştı. Meşru müdafaa haklarını gerçekleştirebilmeleri ve kullanmaları için savunmalarımızı ve savunma desteğini arttıracağız. Tanksavar, hava savunma sistemleri ve dron yardımında bulunulacak. Bunların da Rus işgaline karşı son derece etkili olduğunu görüyoruz. Bunun yanı sıra finansal ve insani yardım gerçekleştirilecek. Daha fazla yardım verilmesi noktasında anlaştık. Ukrayna’ya kimyasal, radyolojik, biyolojik ne nükleer tehditlere karşı da savunma ekipmanları sağlayacağız. Bunlar korunma ve tıbbi yardımın yanı sıra kriz yönetimini de içerecek. Elimizde gelen her şeyi yaparak Ukrayna’ya destek olmayı sürdürmeye kararlıyız. NATO üyelerinden gelen kararlı yardım duruşundan teşekkür etmek istiyorum. Çatışmanın Ukrayna’nın sınırlarını taşmaması gerekiyor. Bu daha tehlikeli ve yıkıcı olacak. Müttefikler diğer risk altındaki Rusya’nın baskısı konusunda Rus tehdidi altındaki Gürcistan, Bosna-Hersek gibi, ortaklarımıza destek olmaya da anlaştık. AB desteği ile egemenliklerini ve dayanıklılıklarını arttırmak anlaştık.”
“Liderler, Belarus’un da bir suç ortağı olarak işgale destek olmaya son vermesi çağrısında bulunuyor”
Çin’in krizdeki rolünün ele alındığını aktaran Genel Sekreter Stoltenberg, “NATO liderleri, Çin’e bir çağrıda bulundu. Rusya’ya destek olmaması konusunda çağrıda bulundular. Çin, Rusya’ya ekonomik ve askeri yardımda bulunmamalı. Çin dikkate değer nüfuzunu Rusya’nın barışçıl çözüme ulaşması için kullanmalı. Liderler, Belarus’un da bir suç ortağı olarak işgale destek olmaya son vermesi çağrısında bulunuyor. Liderler, NATO’nun açık kapı politikasına bağlılığının da altını çizdi. NATO demokrasi, barış, istikrar ve refahın Avrupa’da yayılması için önemli rol oynamıştır. Rusya’nın işgalinin başladığı 1 aydır Avrupa’daki güvenlik gerçekliği büyük oranda değişmiştir. Biz de buna karşılık veriyoruz ama güvenlik bedava olmuyor. Daha fazlasını yapmanın da maliyeti artacaktır. Bu sebeple NATO Liderleri savunma yatırımlarını arttırmakta anlaştı. Bugün yeni planlarla birlikte, savunma planlarınız da harcamalarını da arttırmaktan memnuniyet duyuyorum. Avrupa ve Kuzey Amerika birlikte durmaya devam edecektir” açıklamasını yaptı.
Açıklamasının ardından soruları yanıtlayan Stoltenberg, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’in Rusya’nın fosfor bombası kullandığına ilişkin açıklamasına yönelik soruya, “NATO’nun caydırıcılığını ve savunmasını uzun vadede yeniliyoruz. Daha fazla askerle, daha fazla hava ve deniz gücü ile savunmamızı arttırıyoruz. Doğu kanadındaki varlığımızı arttırdık. Dört yeni muharebe grubunu kurmak konusunda anlaştık. Bunlar yaptıklarımızın üzerine inşa edilecek. Bugün Putin’in ve Rusya’nın, Ukrayna’yı işgali bizim güvenlik ve uzun vadeli gerçekliği tamamen değiştirmiştir" yanıtını verdi.
“Çin’e Rusya’ya destek vermemeleri çağrısında bulunuyoruz”
Rusya’nın sivillere karşı askeri güç kullanıldığına dair teyit edilmiş haberler alındığını belirten Stoltenberg, “Bu hepimiz için endişe kaynağı” dedi. NATO müttefiklerinin enerji güvenliği konusunda da iş birliği yaptığına dikkat çeken Stoltenberg, “Bu görüşmede de konuşuldu. NATO müttefikleri G7 ve Avrupa Birliği ile birlikte farklı formatlarda enerji krizi konusunda ve Rusya’ya bağlılığın azaltılması konusunda birlikte çalışmaya devam edecek. Burada Çin’e verdiğimiz mesaj dünyanın geri kalanına katılmaları. Net bir şekilde Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik vahşi savaşını kınamaları. Bunun yanı sıra Rusya’ya ne ekonomik ne de askeri destek vermemeleri çağrısında bulunuyoruz” şeklinde konuştu.
“Bu çatışmanın NATO ve Rusya arasında topyekün bir savaşa dönüşmemesi gerekiyor”
NATO’nun Ukrayna’ya destek olmaya devam etmesi gerektiğini ifade eden Stoltenberg, “Ancak aynı zamanda bir sorumluluğumuz var. Bu çatışmanın Ukrayna sınırlarını aşarak NATO ve Rusya arasında topyekün bir savaşa dönüşmemesi gerekiyor. Bu sebeple NATO müttefikleri Ukrayna’ya asker gönderilmemesi konusunda bir kez daha anlaştı. Çünkü bu Rusya ile savaşa hazır olmak anlamına gelecektir” diye konuştu.
“Kimyasal silahların kullanımı çatışmanın doğasını tamamen değiştirir”
Rusya’nın Ukrayna’da kimyasal silahlar kullandığına ilişkin söylemler duyduklarını ifade eden Stoltenberg, “Rusya’nın ABD ve NATO müttefiklerini Ukrayna’da biyolojik silahlar kullanmaya hazırlandığı yada geliştirdiği şeklindeki iddialar ortaya atarak bu tür bir saldırıya bahane oluşturma şeklinde bir yöntem geliştirdiğini görüyoruz. Diğerlerini suçlayarak asıl saldırıda kendileri bulunuyorlar. Bunu daha öncede yaptılar. Kimyasal silahların herhangi bir şekilde kullanımı çatışmanın doğasını tamamen değiştirir. Uluslararası hukuku da açık bir şekilde ihlal eder. Bunun çok geniş çaplı sonuçları olacaktır ve tabi ki son derece tehlikeli olacaktır. Bu hem Ukrayna halkını etkileyecek hem bölgedeki NATO ülkelerini de tehdit edecek bir duruma yol açacaktır. Çünkü buradaki kimyasalların, biyolojik ajanların çevreye yayılması tehlikesi ortaya çıkacaktır. Bir yandan da geçmişte Rusya’nın muhaliflere karşı kimyasal silahlar kullandıklarını ve Salisbury’de NATO toprağında da böyle bir şey yaptığını biliyoruz. Geçmişte Suriye’de de kimyasal silahlar kullanması için Esad rejimine destek olduğunu da biliyoruz. İşte tüm bunlar bu savaşı derhal bitirmenin önemini daha da gösteriyor. Son derece tehlikeli bir durum var. Müttefikler, Ukrayna’ya kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer tehditlere karşı savunma ekipmanları sağlamayı kabul etti” dedi.
NATO müttefiklerinin Ukrayna’ya dikkate değer büyük bir yardımda bulunduğunu belirten Stoltenberg, “Bunun yanı sıra gelişmiş silahlar ve savunma sitemleri de sağlıyoruz. Bunlarla uçakları düşürmeleri, tanksavarlarla kendilerini savunmaları mümkün oldu. Dronlar da kendilerine verdiğimiz destekler arasında. Hangi sistemleri kendilerine verdiğimizin detaylarını paylaşmayacağım. NATO müttefikleri ve Ukrayna arasında son derece yakın bir işbirliği var. Müttefikler Birleşmiş Milletler şartına uygun olarak Ukrayna’nın kendisini savunmasını mümkün kılmak için elinden geleni yapıyor” ifadelerini kullandı.
