SAĞLIK - 26 Haziran 2008 Perşembe 12:35

Aşotu'nun faydaları

A
A
A
Aşotu'nun faydaları

Erzurum’da ayran çorbasıyla birlikte alınan aşotunun tıbbi yönden de bazı rahatsızlıklara iyi geldiği öğrenildi.

Latince adı Coriandrum Sativum olan, halk arasında da aşotu olarak bilinen(kişniş otu) maydanozgiller familyasından.

Anayurdu Akdeniz havzası olan aşotu, günümüzde birçok yerde ve ülkemizde yabani bitki ya da kültür bitkisi olarak yetiştiriliyor.

60 santimetreye kadar boylanabilen bir yıllık otsu bitki olan aşotu, gövdesi yuvarlak kesitli, boylamasına oluklar halinde çizgili, soluk yeşil renkli ve dallara ayrılan yapıda.

Aşotunun alt ve üst bölümündeki yaprakları farklı görünüşte olur, alt yaprakları maydanoz bitkisininkilere benzer.

Yaz başı ile ortası arasında gevşek şemsiyeler oluşturarak açan, beyaz ya da pembemsi açık mor renkli küçük çiçekleri olgunlaşınca, 2-7 mm. çapında yuvarlak, açık kahverengi tohum kılıfını taşıyan kokulu, kuru meyvelere dönüşür.

Bol güneşli yerleri, bitek ve hafif topraklan seven kişniş bitkisi, tohumları sonbaharda ekilerek çoğaltılır.

AŞOTUNUN KULLANILIŞI
Kişnişin tohumunu taşıyan meyvesinde nişasta, tanen, şekerler, sabit ve uçucu yağlar bulunur.

Uçucu yağında yüksek oranda coriandrol ile düşük oranda geraniol, borneol, pinen, phelladron ve asetik asit var.

Kişniş tohumları pastacılıkta, baharat olarak bazı çorba ile yemeklerin hazırlanmasında ve kişniş şekerinin yapımında kullanılır.

Bazı yerlerde bitkinin körpe yaprakları salata ve güveçte pişen yemeklere katılır.

Gövde ve kökü de sebze gibi pişirilip yenir. Aşotu, Erzurum yöresinde kış mevsiminde tüketilmek üzere salamura yapılır.

AŞ OTUNUN TİBBİ ÖNEMİ
Eski Mısır papirüsleri, Çince ve Sanskritçe metinlerde sağlığa yararlı etkilerinden övgüyle söz edilen kişnişin, tıbbi etkileri ve bunlardan yararlanma yöntemleri şöyle sıralanıyor:

Kişniş tohumları içerdiği yağlarla mideyi uyarır; iştahı açar, sindirimi kolaylaştırır ve hazımsızlığa iyi gelir.

Aynı nedenle mide ve bağırsaklardaki gazı söktürür. Aniden başlayan mide ve karın ağrılarını bastırır.

Özellikle çocuklarda diyareyi kesici etkiler yapar. Hafif yatıştırıcı etkisi vardır. Kişniş antiseptik (mikrop kırıcı) etkiler de taşır. Akne ya da yaraların üzerine uygulanır.

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Adana 2 işçinin öldüğü vinç faciasında 2 sanık için 15’er yıl hapis istendi Adana’da bir inşaatta vincin asma iskelesinin düşmesi sonucu 2 işçinin ölümüne neden oldukları iddia edilen vinç operatörü ile iş yeri yetkilisi hakkında 15’er yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmaları istemiyle dava açıldı. Bilirkişi raporunda, sanıkların asli, ölenlerin ise tali kusurlu oldukları belirtildi. Yüreğir ilçesi Atakent Mahallesi Bagatur Caddesi’ndeki bir inşaatta 21 Eylül’de 29 yaşındaki vinç operatörü Murat D. iddiaya göre, vincin asma iskelesini yukarı çekerken henüz belirlenemeyen bir nedenle iskele düştü. İskelede bulunan işçiler 51 yaşındaki Erdal Sağır ile 41 yaşındaki Tahir Çeri yaşamlarını yitirdi. Kazadan sonra vinç operatörü Murat Dizman tutuklanırken, iş yeri yetkilisi 37 yaşındaki Yakup Dizman ise tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı. Cumhuriyet savcısı, inşaattaki 2 işçinin yaşamını yitirdiği iş kazasıyla ilgili soruşturmasını tamamlayarak tutuklu sanık Murat D. ile Yakup D. hakkında “Taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olma” suçlarından iddianame hazırladı. Adana 9. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilen iddianame yapılan incelemenin ardından kabul edildi. Savcı, iddianamede, her iki sanığın da 15’er yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmasını talep etti. İddianamede, 2 işçinin nasıl öldüğü anlatılırken, ölü muayene tutanağı ve bilirkişi raporuna yer verildi. İnşaat işçileri Erdal Sağır ve Tahir Çeri’nin inşaat alanı içinde Murat D. tarafından kullanılan vincin asma iskelesine bindikleri belirtilen iddianamede, iskelenin yukarı doğru çıkarken bir süre sonra düştüğü ve üzerindeki 2 işçinin öldüğü belirtildi. 13 Kasım tarihli bilirkişi raporuna göre kazanın meydana gelmesinde, vinci kullanan Murat D. ve işyeri yetkilisi olduğu tespit edilen Yakup D.’nin asli kusurlu, ölen işçiler Erdal Sağır ve Tahir Çeri’nin ise tali kusurlu oldukları kaydedildi. İddianamenin değerlendirme bölümünde, “Dosya içeriğine göre, bilirkişi raporu dikkate alınarak şüphelilerin, Erdal Sağır ve Tahir Çeri’nin olay tarihinde inşaat alanı içerisinde bindikleri vincin asma iskelesinin düşmesi sonucu taksirle ölümlerine neden olmak suretiyle atılı suçu işledikleri anlaşılmıştır” denildi. 1’i tutuklu 2 sanık önümüzdeki günlerde yargılanmaya başlayacak.
Ankara 81 ilde kaçak alkole karşı “Çengel-14-15” operasyonları İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, 81 ilde polis ve jandarma ekipleri tarafından sahte alkole karşı “Çengel-14” ve “Çengel-15” operasyonları düzenlendiğini açıkladı. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın paylaştığı bilgilere göre, 81 ilde jandarma ve polis ekipleri tarafından sahte alkole karşı operasyonlar düzenlendi. Jandarma tarafından yapılan “Çengel-14” operasyonlarında Jandarma Genel Komutanlığı KOM Daire Başkanlığı koordinesinde; İl Jandarma Komutanlıklarınca; 77 bin 495 litre sahte alkol ve etil alkol, 4 bin 679 adet sahte bandrol ele geçirildi. Ayrıca 9 adet yasa dışı sahte alkol imalathanesi deşifre edildi. Sahte alkol üretimi yaptığı tespit edilen 73 şüpheli hakkında işlem yapıldı. Polis ekipleri tarafından yapılan “Çengel-15” operasyonlarında ise Emniyet Genel Müdürlüğü KOM Başkanlığı koordinesinde; İl Emniyet Müdürlüklerince; 44 bin 796 litre etil alkol, 14 bin 613 litre sahte alkol, 10 bin 391 adet sahte bandrol, 5 bin 347 adet alkol aroması ile çok sayıda boş şişe ve etiket ele geçirildi. Ayrıca 12 adet yasa dışı sahte alkol imalathanesi deşifre edildi. Sahte alkol üretimi yaptığı tespit edilen 206 şüpheli hakkında işlem yapıldı. İki operasyon sonucu ise toplamda 136 bin 904 litre sahte alkol ve etil alkol ele geçirildi. 279 şüpheli hakkında işlem yapıldı. 21 adet yasa dışı sahte alkol imalathanesi deşifre edildi. Gelir İdaresi Başkanlığının taşra birimlerinin de katıldığı ve polisin yaptığı operasyonlarda yapılan değerlendirmede yaklaşık 74 milyon TL’lik vergi kaybının önüne geçildi.