Yaklaşık bir yıl önce TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek yürürlüğe giren emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesiyle 8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışanlar emeklilik hakkı kazanmıştı. EYT düzenlemesinin yürürlüğe girmesinden sonra merak edilen SGK 2023 yılı istatistikleri de geçtiğimiz günlerde yayımlandı. Buna göre 2023 yılında SSK kapsamında 1 milyon 925 bin, BAĞ-KUR kapsamında 183 bin, Emekli Sandığı kapsamında da 86 kişiye yaşlılık aylığı bağlandı. Yaşlılık aylığı bağlanan toplam kişi sayısı 2 milyon 193 bin 791 oldu. Açıklanan istatistikleri İhlas Haber Ajansı’na değerlendiren Sosyal Güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş, en az memur kesiminin emekli olduğunu açıkladı.
“2 milyon 193 bin emeklinin yaklaşık 1 milyon 800 bini EYT’li”
EYT düzenlemesiyle 2023 yılı sonu itibariyle 2 milyon yüz 193 bin kişinin emekli olduğunu belirten Karakaş, “Fakat 2 milyon yüz 193 bin kişinin tamamı EYT’li değil. Çünkü SGK’nın istatistiklerine baktığımız zaman önceki yıllara genel olarak 380 binle 440 bin arası zaten emekli çıkması söz konusu. Dolayısıyla bu ortalama rakam 440 bin civarı dediğimiz taktirde 2023 yılında emekli olanların sayısı da 2 milyon 193 bin olduğuna göre bu durumda 1 milyon 750 binle 1 milyon 800 bin arası EYT’li 2023 yılında emekli oldu” şeklinde konuştu.
“2 milyon yüz 193 bin emeklinin 1 milyon 925 bin SSK’lı”
EYT düzenlemesiyle emekli olanların çoğunun SSK’lı olduğunu ifade eden Karakaş, “SGK verilerine göre 1 milyon 925 bin SSK’lı emekli var. Bu oran Bağ-Kur’da 182 bin civarında olduğu görülmekte. Memurlarda ise 86 bin civarında emekli var. Bu rakamlara baktığımız zaman EYT’den en çok faydalanan kesimin özellikle SSK’lıların, işlerinin olduğunu söyleyebiliriz. Bağ-Kur’lar neden emekli olmadıklarına baktığımız zaman, prim borçlarından Emekli olamadıklarını söyleyebiliriz. Her ne kadar çok cazip şartlarla prim yapılandırması yapmış olsa bile özellikle esnaf kesimi borçlarının ödeyemediğinden dolayı emekli olamadı” diye konuştu. Karakaş, Bağ-Kur SSK prim eşitlemesi ile 9000 bin olan Bağ-Kur prim gün sayısının 7200 güne indirilmesiyle Bağ-Kur’lu emekli sayısının artacağını da sözlerine ekledi.
“EYT’den en az yararlanan memurlar”
EYT düzenlemesinde en az yararlanan kesimin memurların olduğunu dile getiren Karakaş, “Neredeyse EYT’den emekli olan memur sayısı yok gibi. 2 milyon 193 bin olan toplam emeklilerin içerisinden memur emeklisi olan 86 bin kişiye baktığımızda son derece az olduğunu görüyoruz. Çünkü memurlar ikramiyelerine çok büyük bir etki yaptığından, 3600 ek göstergeyi beklemelerinden, seyyanen zammın emekli maaşlarına yansımaması ve hem çalışırken aldıkları maaşla emekli olduktan sonra aldıkları maaş arasında bir uçurumun olması nedeniyle emekli olmaya sıcak bakmıyorlar” ifadelerine yer verdi.
“1 milyondan fazla EYT’li daha emekli olabilir”
Karakaş, 2025 ocak ayına kadar 1 milyondan fazla EYT’linin daha emekli olabileceğine vurgu yaptı. Karakaş, “Bunun da nedeni SSK’lı EYT’liler 25 yıllık sigortalılık süresini beklediklerinden dolayı emekli olamamışlardı. 25 yıllık sigortalılık süresinin dolacak olması ve ayrıca memurlara 3600 ek göstergenin verilmesi ile matrah bazında düzeltmeler olması bunu başlıca nedenleri arasında. Yine Bağ-Kur prim indirimi yani pirim gününün 9000 binden 7200 güne düşmesi halinde 1 milyona yakın Bağ-Kur’lu esnafın faydalanması göz önünde bulundurulduğu zaman bu rakam 1 milyonun çok üzerinde olacağı söylenebilir” açıklamasında bulundu.
Kemal Diri - Berkay Hasan Karayakas
