Yeditepe Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Genetik ve Biomühendislik Bölümü tarafından yapılan kök hücre çalışmasının sonuçları, bugün kamuoyuna duyuruldu. Kanser, Diabet ve Parkinson gibi birçok hastalığın tedavisine temel oluşturacak çalışmanın anlatıldığı toplantıya Yüksek Öğrenim Kurumu (YÖK) Başkanı Yusuf Ziya Özcan'ın yanısıra üniversitenin mütevelli heyeti Başkanı Bedrettin Dalan ve çok sayıda akademisyen katıldı.
Toplantı öncesi YÖK Başkanı Teziç ile bilimsel deneylerin yapıldığı laboratuarları gezen Bedrettin Dalan, çalışmalarla ilgili bilgiler verdi.
Üniversitede düzenlene toplantıda konuşan Yeditepe Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Genetik ve Biomühendislik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fikrettin Şahin, Viral vektör kullanmadan insan dişlerinden alınan kök hücrelere yeniden programlama için gerekli olan genlerin başarı ile aktarıldığını söyledi.
Gen aktarılan yetişkin insan kök hücrelerinin daha hızlı bölünme ve çoğalma özelliği kazandırıldığını belirten Şahin, "Yeniden programlanan bu hücreler ile hücre kültür ortamında ve model hayvan deneylerinde yara iyileştirilmesi konusunda başarılı sonuçlar elde edildi. Bu çalışmalarda 20 yaş diş folikülünden çok değerli kök hücrelerin kolayca elde edilebilir olduğu görüldü. İlk defa yine bu çalışmada 20 yaş diş folikülü kök hücrelerine virüs kökenli olmayan vektör aracılığı ile istenilen genler aktarılarak yeniden programlamanın mümkün olduğu ortaya çıktı. Elde edilen yeniden programlanmış hücrelerin hücre-gen tedavi amaçlı kullanılabileceği ortaya konulmuştur" dedi.
Şahin, yeniden programlanmış kök hücrelerin, kalp rahatsızlıkları, felç, parkinson, kanser gibi hastalık modelleri üzerinde denenerek tedavi potansiyallerinin araştırılması için çalışmalar sürüyor" diye konuştu. Daha sonra basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Şahin, "İnsan ömrü uzayacak mı" şeklindeki soru üzerine şunları söyledi ;
"Türk insanın ortalama yaş ömrüne baktığın zaman 1950'li yıllarda erkeklerde 50'li yaşlar, bayanlarda da 60'lı yaşlar idi. Şimdi ise hayat standartları yükseldi ve bu yaş ortalaması da buna bağlı olarak yükseldi. Yarın bu teknoloji insanların tedavisinde kullanılabilirse hayat standartlarını yükselttiği için ömrümüzü uzatabilir. Ancak bunu şimdiden söylemek şarlatanlıktır"
Daha sonra kürsüye çıkan Bedrettin Dalan ise, kök hücre çalışmaları ile ilgili bilgi verdi. Dalan, insanın sadece göbek bağında ve diş kökünde var olduğu ispatlanan kök hücrenin çok yönlü bir hale getirildiğini anlatarak, "Ana karnında sperm ile yumurta buluştu zaman ilk kök hücre oluşuyor. O hücrede bütün vücudu yapacak bilgiler var. Daha sonra bu hücre bölünerek yetişkin hücreler oluyor. Bunların artık yeni hücre yapma kabiliyeti yok. Kök hücrenin kabiliyeti ise çoğalarak bölünerek yeni hücreler yaratılabilmesi. Kök hücre bankacılığının tarifi yeniden değişmiş oluyor bu sistemle" diye konuştu.
Çalışmalarla ilgili patent alındığını da ifade eden Dalan, bu buluşla gen tedavisi ve kanser tedavisi gibi zor tedavi yöntemlerinin önünün açıldığını vurguladı. Üniversite bünyesinde yapılan bir diğer çalışmanında sivrisinek alanında olduğunu ifade eden Dalan, "Dünya üstündeki en büyük düşman nükleer silahlar değil, sivri sinekler. İnsanoğlunun doğduğundan bu yana en fazla ölümüne sebep olan tehlike sivri sinek. Sivri sinekleri biyolojik yöntemle tümüyle yok edecek çalışma tamamlandı. İnşallah insanın bir düşmanı daha yeryüzünden yok olacak" diye konuştu.
Dalan, Yeditepe Üniversitesi'nin diğer çalışmaları ile de yakında adından söz ettirmeye devam edeceğini iddia ederek, "Genetik biliminde, bioteknolojide artık Türkiye var" dedi. Toplantı ardından salondan ayrılan YÖK Başkanı Yusuf Ziya Özcan, rektör atamaları ile ilgili sorularını yanıtsız bıraktı.
RAMAZAN ALMAÇAYIR - METİN BAŞAR-İSTANBUL
