Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de gerçekleştirilen 29. BM İklim Değişikliği Konferansı (COP29) devam ediyor. Konferansta, 2022 yılında iklim değişikliğinin etkilerine karşı en savunmasız ülkelere mali yardım sağlamak amacıyla kurulan “Kayıp ve Hasar Fonu'nun” tamamen işlevsel hale getirilmesine karar verildiği açıklandı. COP29 kapsamında Kayıp ve Hasar Fonu'na ilişkin çok sayıda önemli anlaşma imzalanırken, fon, taahhüt edilen 750 milyon ABD doları mali destekle 2025 yılından itibaren projeleri finanse edebilecek.
Paris Anlaşması'nın 6. Maddesi tamamen onaylandı
COP29 Başkanlığı, Paris Anlaşması'nın 6. maddesi kapsamındaki yüksek güvenilirliğe sahip karbon piyasalarıyla ilgili müzakerelerin 10 yıl süren bekleyişin ardından sona erdiğini duyurdu. COP29'da küresel karbon piyasaları aracılığıyla uluslararası iş birliğini artırmaya, sürdürülebilir kalkınmayı desteklemeye ve sera gazı emisyonlarının azaltımına katkıda bulunmaya yönelik olan Paris Anlaşması'nın 6.4. maddesi de kabul edildi. Böylelikle Anlaşmaya taraf ülkeler arasında karbon ticareti ve diğer uluslararası iş birliği mekanizmalarını düzenleyecek kurallar netleşti.
Ulusal iklim planlarını uygulama maliyetini yılda 250 milyar dolara kadar azaltması bekleniyor
Paris Anlaşması Madde 6.4, küresel iklim değişikliğiyle mücadelede ülkeler arasında esnek bir iş birliği mekanizması sağlayan önemli bir düzenlemedir. Söz konusu madde, özel sektörü ve devlet dışı aktörleri de içine alacak şekilde ülkelerin karbon piyasaları aracılığıyla emisyon ticareti yapmalarına ve bu sayede ulusal hedeflerine ulaşmalarına imkan tanır.
Bu iş birliği ile ülkelerin ulusal iklim planlarını uygulama maliyetini yılda 250 milyar dolara kadar azaltması bekleniyor.
Kayıp ve Hasar Fonu Mısır'daki COP27'de kurulmuştu
Kayıp ve Hasar Fonu, Mısır'da düzenlenen COP27'de iklim değişikliğinin etkilerine karşı en savunmasız ülkelere mali yardım sağlamayı amacıyla kurulmuştu. Birleşik Arap Emirlikleri'nde düzenlenen COP28 sırasında Fonun başlatılmasına karar verilmiş, ancak tam olarak işler hale getirilmemişti.
Emisyon ticareti nedir?
Emisyon ticareti sistemi (ETS), sistemin kapsadığı tesislerin neden olduğu sera gazı emisyonları için bir üst limit belirler. Bu üst limit, yetki alanının emisyon azaltma hedefi doğrultusunda zamanla dereceli olarak düşürülür.
Kamil Nadirli - Rafıg Macidov
